بی‌محلی مردم به رسانه‌ها طبیعی است!

وضعیت رسانه ها در گفت و گو با مختار مسعود:

بی‌محلی مردم به رسانه‌ها طبیعی است!

یک روزنامه‌نگار پیشکسوت بر این باور است که با توجه به عملکرد رسانه‌ها در سال‌های اخیر و جای خالی دغدغه‌های مردمی در رسانه‌ها، طبیعی است که مردم و مخاطبان به رسانه‌ها و مطبوعات داخلی بی‌توجه باشند.

به گزارش حبیب خبر، "مختار مسعود" در گفت‌وگو با ایسنا درباره وضعیت مطبوعات در روزهای کرونایی و علت‌هایی که منجر به رکود رسانه‌های مکتوب شده است، اظهار کرد: به طور کلی خبرنگاران ضلع سوم مثلث مقابله با کرونا هستند که با اطلاع‌رسانی و آگاهی‌بخشی در زمینه پیشگیری و درمان این بیماری نقش مکمل مدافعان سلامت را ایفا می‌کنند. آنها با تهیه گزارش از بیمارستان‌ها و آرامستان‌ها و گفت‌وگو با بیماران و کادر پزشکی به دل حادثه رفتند که متاسفانه عده‌ای از آنها نیز جانشان را در این مسیر از دست دادند.

او با بیان اینکه «کرونا علاوه بر تاثیر مخرب بر فعالیت‌های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و ...، رسانه‌ها و به ویژه رسانه‌های مکتوب را تا اندازه زیادی تحت تاثیر قرار داده است»، ادامه داد: اگرچه رسانه‌های مکتوب، آنلاین و دیداری و شنیداری از آغاز پیدایش ویروس منحوس کرونا تاکنون دست از رسالت اطلاع‌رسانی خود بر نداشته‌اند، اما متاسفانه این ویروس تبعاتی بر رسانه‌ها به جای گذاشته است که کماکان نیز ادامه دارد. رسانه‌ها که در شرایط عادی نیز آسیب‌پذیر بودند، با شیوع این ویروس بیش از پیش ضعیف شدند و رکود تازه‌ای را تجربه می‌کنند.

این روزنامه‌نگار پیشکسوت خاطرنشان کرد: شاید بیشترین لطمه این ویروس به دخل و خرج رسانه‌های مکتوب وارد شد که آن نیز ناشی از کاهش منابع مالی از طریق آگهی‌هاست. وقتی بنگاه‌های اقتصادی، تولیدی و توزیعی با وضعیت بغرنج ناشی از این ویروس دست و پنجه نرم می‌کنند، طبعا برای صرفه‌جویی به سراغ حذف تبلیغات می‌روند. از سوی دیگر کاهش ارزش پول ملی، افزایش قیمت کالاها را ساعتی کرده است و همین امر بیشترین ضربه را به رسانه‌ها وارد کرده است. افزایش قیمت کاغذ و ملزومات چاپ نیز در نوع خودش مطبوعات را زمین‌گیر کرده است.

مسعود تولید محتوا را از دیگر چالش‌های رسانه‌های مکتوب برشمرد و یادآور شد:‌ گسترش رسانه‌های مجازی و شبکه‌های اجتماعی از یک سو و نبود تولید محتوای مورد توجه مردم، مطبوعات را با عدم اقبال مواجه کرده است. در واقع مخاطبان جاذبه‌ای نمی‌بینند که به سراغ آن بروند. طبیعی هم است. در سال‌های اخیر رسانه‌ها به کدام یک از معضل‌های جامعه به صورت ریشه‌ای پرداختند و توانستند با تاثیرگذاری بر تصمیم‌سازان و مجریان در جهت حل مشکلات گام بردارند؟ کدام رسانه‌ای در چند دهه گذشته از چنان قدرتی برخوردار بود که بتواند در کوتاه ترین زمان ممکن جلوی یک تصمیم یا سیاست مخرب را بگیرد؟ یا اینکه کدام رسانه‌ای با گزارش‌های دقیق و موشکافانه مسئولان را موظف به پاسخگویی کرده است؟

این روزنامه‌نگار پیشکسوت با اعتقاد بر اینکه در دهه‌های گذشته مطبوعات از تاثیرگذاری بیشتری در میان مردم و مسوولان برخوردار بودند، خاطرنشان کرد: به عنوان مثال موضوع شرکت‌ها و موسسات مضاربه‌ای در دهه ۶۰ که هر روز مثل قارچ می‌رویدند مورد پیگیری سریع مطبوعات قرار گرفت؛ یا موضوع حذف ۳۰۰ قلم دارو از لیست بیمه که به شخصه در سال ۷۴ در «کیهان» آن دوره به این موضوع پرداخته بودم، به شدت مورد توجه رسانه‌ها قرار گرفت که اتفاقا رسانه‌ها در این جریان بسیار تاثیرگذار بودند. انتشار گزارش‌های نقادانه به این موضوع منجر به لغو این مصوبه در هیات دولت و برکناری معاون درمان وزارت بهداشت شد که البته همه اینها نمونه‌های کوچکی از تاثیر صدها گزارش آن دوره مطبوعات است.

مسعود خاطرنشان کرد: در مدت حدود ۴۲ سال فعالیت رسانه‌ای، هرگز شاهد رکود فعلی مطبوعات نبوده‌ام. به طور کلی ما در دو دوره با رونق مطبوعات مواجه بوده‌ایم که نخست دوران پیروزی انقلاب و سپس در دوران دوم خرداد سال ۷۶ بود. در این دو دوره روزنامه‌ها در پرتو آزادی نسبی و استفاده از تجربه جمعی از روزنامه‌نگاران حرفه‌ای فعالانه وارد میدان شدند و مورد استقبال مردم واقع شدند، به طوری که برخی از مردم مشترک چند روزنامه بودند. البته از نقش وزارت فرهنگ و ارشاد و هیات منصفه مطبوعات هم در این دوران نمی‌توان چشم پوشی کرد، چراکه نقش ترمز را برای رسانه‌ها ایفا نمی‌کردند. اما دوران بسته شدن دسته جمعی مطبوعات در سال ۷۹ را می‌توان تا حد زیادی با رکود فعلی مطبوعات مقایسه کرد؛ که البته سایه آن دوران هنوز بر سر مطبوعات مانده است و در این ۲۰ سال مطبوعات نتوانسته‌اند بار دیگر قد علم کنند. او بار دیگر به جای خالی دغدغه‌های مردمی در رسانه‌ها اشاره کرد و گفت: در شرایط بغرنج اقتصادی که هر روز سفره نان و پنیر و مردم کوچک‌تر و محدودتر می‌شود، اخبار ویرانگر مفاسد اقتصادی نیز همچون پتکی بر سر آحاد جامعه فرود می‌آید. رسانه‌های ما در مقابله با این فساد روزافزون چه کردند؟ در سال‌های اخیر ما با اختلاس‌های چند هزار میلیاردی، رانت‌خواری برخی از آقازاده‌ها، زمین‌خواری‌های هکتاری و ده‌ها مورد دست درازی به منابع ملی و بیت‌المال روبه‌رو بوده‌ایم؛ در این میان کدام رسانه‌ای به سراغ این موارد رفت؟ چندی پیش یکی از نمایندگان سابق تهران در مجلس در نامه‌ای به رئیس قوه قضاییه با استناد به نامه سازمان بازرسی کل کشور به واگذاری صدها هکتار منابع طبیعی به برخی از از وزرا و مسئولان یا وابستگان درجه اول آنها اشاره کرده و با نام بردن از اسامی این افراد خواهان رسیدگی به بندها شد. آیا در این مدت رسانه‌ها به سراغ این اسامی رفتند و آنها را مورد پرسش قرار دادند؟ آیا پرونده این مفاسد را از مسوولان ذیربط پیگیری کردند؟ وقتی رسانه‌ها چشم خود را بر روی این حجم از مفاسد اقتصادی می‌بندند، نباید از مردم و مخاطب آن نیز انتظار استقبال داشته باشند‍!