اهواز/ حبیب خبر- دکتر حسن دادخواه:

 اقتصاد سیاسی، یک میان رشته است و خوش بختانه هنوز در ایران و ایرانیان بیرون از کشور، متخصصان دانشگاهی دلسوزی هستند که در این زمینه صاحب‌نظرند و پژوهش‌های میدانی و نظری قابل اعتمادی نیز انجام داده اند و گاهی، دیدگاه های خویش را از طریق رسانه های سراسری در آسیب‌شناسی اقتصاد ایران از نگاه و پنجره سیاسی به آگاهی همگان به ویژه مقامات عالی کشور و نظام جمهوری اسلامی می رسانند.

 تاکنون از زبان شماری از همین متخصصان در رسانه ها و نشست های تخصصی و حتا دیدارهای خصوصی با مقام های ارشد نظام، شنیده شده است که مشکل اقتصاد ایران، در سیاست است و هیچ اقتصاددانی بدون اصلاح و تجدید نظر در سیاست های کلان جمهوری اسلامی، از جمله سیاست داخلی و خارجی، نمی تواند این اقتصاد بیمار و بحران زده را درمان کند!

 میان‌سالان فراموش نکرده اند که روزگاری پس از پیروزی انقلاب، برخی از مقامات عالی نظام، در برابر انقلاب سترگ و شگفتی ساز، اقتصاد را به هیچ می انگاشتند و پرداختن به مسایل اقتصادی را نوعی شرم می پنداشتند!

در برهه ای به ویژه پس از پایان جنگ، که آرام آرام، مشکل های اقتصادی سر برآورد، یادمان نرفته است که شماری از مقامات عالی کشور و نظام، از روی ناآگاهی یا با آگاهی کامل، وجود مشکل های اقتصادی را نفی می کردند و مشکل ها را منسوب به اراده دشمنان خارجی و فشارهای آنها می دانستند و اثرهای تدریجی آن مشکل ها را نفی می کردند و با یک موضع گیری سطحی و غیر کارشناسانه، مردم را به آینده روشن، ولی نامعلوم حوالت می دادند!

با گسترده شدن تحریم های اقتصادی و پولی و بانکی قدرت ‌های بزرگ علیه ایران، به یاد داریم که برخی مقامات دولتی و مقامات عالی نظام، این تحریم ها را نه تنها بی اثر بلکه باعث پیشرفت علمی و اقتصادی ایران اعلام کردند و  هر گونه سازگاری با جامعه جهانی و مذاکره مستقیم با قدرت های بزرگ غربی و اروپایی را با اصل «استقلال» سیاسی کشور، در تضاد می دانستند و هر گونه مصالحه را «تسلیم» می پنداشتند و می پندارند.

در دو سه مورد هم برخی چهره های روحانی و غیر روحانی، بهبودی اقتصاد ایران را از لیست اهداف انقلاب اسلامی و کشور بیرون بردند و آشکارا اعلام کردند که اگر قرار بر بهبودی و رسیدگی به مسایل اقتصادی بود که اصلا انقلاب نمی شد و رژیم سلطنتی، بهتر می توانست اقتصاد را بهبود ببخشد!!

از سوی دیگر، بیش از دو دهه است که شعار سال و نوروزی که همه ساله از سوی مقام رهبری اعلام می شود درباره مسایل اقتصادی است. اگر به کلید واژه های این شعارها و بلکه متن پیام‌های نوروزی ایشان نگاه شود، محور بودن وجود مشکل های عمیق اقتصادی کاملا آشکار است!

در همان حال، نهادسازی های جدید در کنار نهادهای رسمی و سنتی مانند شورای عالی اقتصاد مقاومتی، دبیرخانه شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران قوا و مانند آن، نتوانسته گره از تنگناها و مشکل های فراگیر اقتصادی کشور بگشاید.

در همین برهه، شاهد انتشار ده‌ها مقاله علمی و راهبردی در حوزه اقتصاد، برگزاری همایش‌های علمی با موضوع‌های اقتصادی و گفت و گوهای کارشناسان و متخصصان اقتصادی و دانشگاهی هستیم که همگی به طرح برون‌رفت از بحران های اقتصادی پرداخته اند!

امروز بیش از هر زمانی روشن و آشکار شده است و حتا شماری از اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام، در رسانه ها اعلام کرده اند که تا تحریم ها علیه ایران برداشته نشود و تا زمانی که ایران با سازمان ها و قواعد جهانی سازگاری پیدا نکند و در سیاست خارجی و داخلی خود تجدید نظر نکند، مشکل ها روز به روز عمیق تر می شود تا جایی که همین امروز فرمانده کل نیروی انتظامی با همه احتیاط‌ها، اعتراف کرده است که دسته‌هایی از دزدان، از روی ناچاری و برای گذران حداقل زندگانی، دزدی را به عنوان یک شغل انتخاب کرده اند!! و تن به دزدی داده اند.

تجربه سال‌های اخیر نشان داده است که اقدام های میانبر موسوم به دور زدن تحریم ها و فروش نفت و واردات خارج از قواعد جهانی، جز زیان اقتصادی و هدر دادن سرمایه های کشور و بی اعتبار شدن چهره یک ملت و کشور بزرگ و دست یابی محدود به بخشی از درآمدهای واقعی، دستاوردی نداشته است و فقط زمینه های فساد مالی و ریخت و پاش ها را فراهم کرده است.

حال  پرسش‌های زیر منتظر پاسخ است:

 چه باید کرد؟

چه نباید کرد؟

آیا باید به حرکت بر ریلی که در چهار دهه پیمودیم، ادامه داد؟

آیا بازگشت از حرکت در ریل کنونی، به معنای تسلیم شدن به دشمن و  نادیده گرفتن شعار استقلال طلبی است؟