اهواز/ حبیب خبر– دکتر لفته منصوری:

 * بخش نخست

 من از غیرفعال شدن یا مرگ یک کسب‌وکار تولیدی و اقتصادی عزادار می‌شوم! گویی حیاتی و شاید انسانی مرده باشد! بعد از سفر به جلیعه ملاثانی، دکتر حسن حمدی، ترتیب بازدید از شرکت کشاورزی جلگه دز (قارچ دزفول) را داد؛ با این هدف که ما و حاج عبدالرحمن اعصامی‌[های] خوزستانی به ساحت دیگری از جهان قارچ سفر کنیم؛ و باور کنیم که ما قطب عالِم و عالَم امکان نیستیم.

 زاهد غرور داشت، سلامت نبرد راه / رند از رهِ نیاز به دارالسلام رفت[۱]

استادان و دانشجویان و فعالان کشاورزی، دام‌پروری، آبزیان و باغبانی می‌دانند، دزفول، بهشت کشاورزی مدرن است؛ یعنی جایی که علم تجاری شده است. در آنجا تولیدکننده‌ها زبان صادرات را می‌فهمند. دیپلماسی اقتصادی را بلدند. ارزش پول را می‌دانند.

طرح کم‌رنگی است در یادم هنوز / من یاد دشت آبادم هنوز / خوب به یادم هست از دیرباز / باز جان می‌گیرد آن تصویر باز[۲]

قرار ما روز جمعه بود؛ اما گفتند در آن روز یک هیات هلندی از شرکت کشاورزی جلگه دز بازدید می‌کنند و برادران اسلامی زاده روز سه‌شنبه را برای بازدید ما پیشنهاد دادند.

هلند بعد از آمریکا و چین قطب تولید قارچ خوراکی در دنیا است؛ و مگر در سر برادران اسلامی زاده چه می‌گذرد؟ و از این رفت‌وآمد هیئت‌های خارجی چه سودایی در قلب دارند؟ جز این است که این برادران جهانی فکر می‌کنند و محلی عمل می‌کنند.[۳] 

من به‌عنوان یک ایرانی حسرت می‌خورم که کشورم در سال گذشته (۱۴۰۱) ۳۸۲۷۸ کیلوگرم هاگ مولد قارچ به مبلغ ارزی ۵۴۸۲۹ دلار از ایتالیا وارد می‌کند.[۴]

در حالی که واحد تولید اسپاون (بذر قارچ خوراکی) از سال ۱۳۹۵ در شرکت سهامی و خانوادگی برادران اسلامی، راه‌اندازی شده و قادر است سالانه ۱۰۰۰ تن اسپاون قارچ خوراکی برای مصارف داخلی و صادرات تولید کند.

سال‌ها دل طلبِ جامِ جم از ما می‌کرد / و آنچه خود داشت ز بیگانه تمنّا می‌کرد

گوهری کز صدفِ کُون و مکان بیرون است/ طلب از گمشدگانِ لبِ دریا می‌کرد[۵]

و هرگز این بدان معنا نیست که من قصد القای این شعار را داشته باشم که: «محلی فکر بکن و جهانی عمل بکن!» جهان سرشار از دانش‌ها، تجربه‌ها، تازگی‌ها و نوشدن‌های مستمر و پویا است و ما استغنایی از این ثروت مشترک بشری نداریم؛ و شاید یکی از اهداف برادران اسلامی زاده واردکردن ریسه اولیه با کیفیت و دارای ویژگی‌های مشخص و مطلوب از شرکت‌های معتبر خارجی این باشد تا این مادر کالچر را در محیط کمپوست آگار (ژل) بکارند و از آن اسپاون مادری بگیرند و سپس آن را به اسپاون تجاری برسانند؛ و البته این کار را کردند و موفق شدند و صادرات هم به ارمنستان و قطر و عمان کردند؛ و ما دیگر از یک شرکت تولیدی خانوادگی چه انتظاری داشته باشیم؟ آیا یک دولت می‌تواند این کارکرد بخش خصوصی را ایفا کند؟

شرکتی که به قول مهندس غلامعلی اسلامی زاده مدیرعاملش، از سال ۱۳۷۲ با بی‌پولی و تنها با پشتوانه‌ی چند باغ مرکبات که گرما و سرمازده شده بودند و بسیاری از صاحب‌نظران گفته بودند اقلیم دزفول مناسب تولید قارچ نیست؛ با توکل به خدا آغاز کردند و دانش کار را به دست آوردند و امروز این شرکت با ظرفیت تولید سالیانه ۴۶۰۰ تن یعنی معادل ۵۲ درصد قارچ خوراکی خوزستان را تولید می‌کند.

این شرکت موفق شد نه‌تنها در ایران بلکه در خاورمیانه، کمپوست فاز سه استاندارد و یکنواخت یعنی بستر رویشی بذرکاری شده و رشد یافته قارچ خوراکی را تولید کرده و توانستند طول دوره رشد در سالن‌های پرورش را از ۶۰ روز به ۴۵ روز کاهش بدهند درنتیجه تعداد دوره‌های کشت در سالن‌های پرورش قارچ از ۶ دوره به ۹ دوره در سال افزایش یافته است.

یکی از شاخص‌های عملکردی مهم در صنعت قارچ، ضریب تبدیل قارچ نسبت به کمپوست مصرفی است. این ضریب در کشورهای پیشرفته نظیر هلند، با استفاده از مکمل غذایی ۳۰ درصد می‌باشد که در این شرکت با استفاده از کمپوست فاز ۳، ضریب تبدیل بدون استفاده از مکمل غذایی ۲۶ درصد است که بسیار قابل‌قبول می‌باشد.

در کنار همه‌ی لوح‌های تقدیر و نشان‌های لیاقت و جسارت و موفقیت و مروت برای این آب‌وخاک که در اتاق مدیرعامل شرکت به نمایش گذاشته بودند؛ اما حرف سفیر هلند در ایران که به همراه همتای ایرانی خود در هلند به این شرکت آمده بود؛ مرا به تأمل در هندسه پیچیده خوزستان واداشت. او در بازدید از قارچ دزفول گفت: *«گویی من امروز، یکی از بهترین شرکت‌های تولید قارچ هلند را دیدم!»*

شنبه ۱۳ آبان‌ماه ۱۴۰۲

منابع:

[۱] - حافظ، غزل شماره ۸۴، بیت ششم.

[۲] - امین پور، قیصر (۱۳۶۸)، تنفس صبح، تهران: سروش، ص ۴۹.

[3] - Think globally, Act locally.

[۴] - آمار گمرک ایران، واردات هاگ مولد قارچ با کد تعرفه ۰۶۰۲۹۰۱۰ از ایتالیا.

[۵] - حافظ، غزل شماره ۱۴۳، بیت اول و دوم.