آنچه در ادامه این مطلب می خوانید، دومین گزارش از سلسله گزارش‌های معرفی بزرگان و پیشکسوتان روزنامه نگاری کشور است که در بخش رسانه ایسنا منتشر می شود.

 در این گزارش ها به اختصار به زندگی شخصی و حرفه‌ای چند روزنامه نگار معاصر و برجسته ایرانی خواهیم پرداخت.

 برای تکمیل اطلاعات این گزارش‌ها با رضا قوی فکر ـ دبیر انجمن پیشکسوتان مطبوعات ـ مشورت شده است.

 نصرت الله نوح با نام کامل نصرت‌الله نوحیان سمنانی، روزنامه نگار و شاعر معاصر ایرانی بود. به دلیل تخلصی که در شعر به «نوح» داشت، همه او را با نام نوح می‌شناختند.

نوحیان به سال ۱۳۱۰ در سمنان متولد شد و در همان شهر تحصیل کرد. او در سال ۱۳۲۹ زادگاهش را ترک کرد و به تهران آمد و از همان زمان فعالیت‌های ادبی، سیاسی و فرهنگی‌اش را نیز آغاز کرد. نوحیان سپس در حوزه مطبوعات نفوذ و به تدریج نام خود را به عنوان یک روزنامه نگار تثبیت کرد.

نصرت الله نوحیان از شاگردان محمدعلی افراشته سردبیر و بنیانگذار روزنامه طنز «چلنگر» بود. نخسین اشعار نوحیان در سال ۱۳۳۰ و در ۲۰ سالگی در همین روزنامه منتشر شد. همچنین به همت او اشعار و نمایشنامه های فارسی محمد علی افراشته جمع آوری و منتشر شد.

محمد علی افراشته، نوحیان را تشویق کرد تا به گویش سمنانی شعر بگوید؛ زیرا یکی از صفحات روزنامه‌اش شعر محلی بود و او به نوحیان می‌گفت که جای شعر محلی سمنانی در این صفحه خالی است.

خود نوحیان درباره سرودن شعر به لهجه محلی سمنان،  گفته است: پیش از من شاعران سمنانی بودند اما اشعارشان ثبت نشده، فقط چند رباعی از میرزا نعیما در حافظه مانده؛ اولین کسی که مجموعه شعر سمنانی گفته و به چاپ رسانده، من بودم.

او گفته است چون گویش سمنانی را همه متوجه نمی شدند، رباعیاتش را در همان وزن به زبان فارسی هم سروده است.

وی از شاعران بومی سرای سمنانی بود که کتاب شعر سمنانی «ننن هکاتی» و «تذکره شعرای سمنان» و چندین اثر دیگر را در کارنامه کاری خود دارد.

نصرت الله نوح در دهه ۴۰ و ۵۰ در  تحریریه «کیهان» فعالیت می‌کرد و حدود ۲۰ سال با این نشریه همکاری داشت.

همچنین با مجلات و روزنامه‌های متعدد دیگری نیز همچون «چلنگر» و« افراشته» همکاری داشت و آثار تالیفی متعددی داشت.

خودش مهم ترین اثرش را «یادمانده‌ها» می‌دانست که در چند جلد به چاپ رسیده است.

مرد حافظه ایران

مرحوم نوحیان به «مرد حافظه» معروف بود و دلیلش این بود که وی زمانی که در کیهان فعالیت می‌کرد، در یک مسابقه تلویزیونی به نام «مرد حافظه» شرکت کرد که اتفاق جالبی رخ داد و او در این مسابقه تمام سوال‌ها را جواب داد و هیچ سوالی را بی‌جواب نگذاشت.

بدین ترتیب او به عنوان مرد حافظه ایران معرفی و برگزیده شد. به گفته رضا قوی فکر، مرحوم نوحیان با جایزه‌ای که از آن برنامه گرفت، در خیابان شهباز سابق خانه خرید!
 

یار غار اخوان ثالث

رضا قوی‌فکر، روزنامه‌نگار باسابقه، در گفت‌وگویی که با روزنامه «اعتماد» داشته، درباره نصرت‌الله نوح گفته است: من وقتی در سال ۱۳۵۴ از دانشگاه علوم ارتباطات اجتماعی به روزنامه کیهان آمدم، نصرت‌الله نوحیان سمنانی یک شخصیت دوست داشتنی در تحریریه کیهان بودند.

جای او در تحریریه در سرویس شهرستان‌ها بود؛ یعنی مسوول چند استان بودند، تا خبر آن استان‌ها را بدهند اما در کنار آن یک شخصیت ادیب، محقق، شاعر، طنزپرداز و از یاران غار مهدی اخوان ثالث بود که دوستان زیادی در میان اهل ادب داشت. از همه مهم‌تر به مرد حافظه ایران معروف بود.

در دهه ۵۰ «نصرت‌الله نوح» گوگل ما بود

قوی فکر ادامه داده: در زمان ما که اینترنت و گوگل نبود که سرچ کنیم تا ببینیم که فلان کلمه را با چه «س» یا «ز» می‌نویسند؛ بنابراین از ته تحریریه داد می‌زدیم که استاد نوح، فلان کلمه را به چه شکل می‌نویسند و استاد نوح هم به سرعت جواب را می‌گفتند. هر کس سوالی در تحریریه داشت از او می‌پرسید.

روزنامه نگار در بند

نصرت‌الله نوحیان اشعار طنز اجتماعی ـ انتقادی می‌سرود و همین روحیه انتقادی زمانی او را به دردسر انداخت و سبب دستگیر شدنش در دوران حکومت پهلوی شد.

او در منظومه «گرگ مجروح» که در سال  ۱۳۳۳ بعد از کودتای ۲۸ مرداد، به چاپ رسید، به انتقاد از اوضاع اجتماعی و رژیم وقت پرداخت، در نتیجه کتابش توقیف و ماموران شهربانی کتابش را از چاپخانه جمع کردند و او نیز راهی زندان شد.

مرحوم نوحیان از جمله افرادی بود که از روزنامه «کیهان» کنار گذاشته شد. خودش می گفت: وقتی از «کیهان» بیرون آمدم، روزنامه‌ای نبود که من بتوانم در آن کار کنم و فقط گاهی مطالبی را به مجله ها می‌دادم.

دختر و پسرش در آمریکا بودند و او هم به این کشور رفت و آمد داشت و گاهی به دیدن فرزندانش می رفت.

در سال ۶۹ برای همیشه به آنجا مهاجرت کرد و تا مدتی هم فعالیت مطبوعاتی اش را ادامه داد.

همچنین او بیش از ۲۰ سال کلاس تدریس حافظ را در آمریکا برای فارسی زبانان برپا می کرد.

نصرت‌الله نوحیان سمنانی، شاعر، روزنامه‌نگار و طنزپرداز صبح روز دوشنبه (۲۰ مردادماه) بر اثر کهولت سن در ۸۹ سالگی درگذشت.

در سال ۱۳۳۸ نخستین مجموعه اشعار این شاعر سمنانی با عنوان «گل‌هایی که پژمرد» به چاپ رسید و دومین مجموعه شعرش «دنیای رنگ‌ها» به سال ۱۳۴۲ منتشر شد.

همچنین مجموعه اشعار«فرزند رنج»، «آتشکده سرد» و «ننین حکاتی» از دیگر آثار منتشر شده اوست.

کتاب‌های «بررسی طنز در ادبیات و مطبوعات فارسی» و «یادمانده‌ها: از بزرگ علوی تا رحمان هاتفی» نیز از دیگر تالیفات این روزنامه نگار است.