حبیب خبر- عبدالحمید گل افشان:

جنگ نه‌تنها زیرساخت‌های فیزیکی را ویران می‌کند، بلکه روان افراد را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد.

 در چنین شرایطی، حفظ سلامت روان به‌ویژه برای گروه‌های حساس مانند کودکان، نوجوانان، جوانان و سالمندان حیاتی است.

 این گزارش با استناد به نظر کارشناسان و روانشناسان، راهکارهای عملی و کاربردی برای مدیریت اضطراب و تقویت تاب‌آوری در دوران جنگ ارائه می‌دهد.

 تأثیر جنگ بر سلامت روان و ضرورت مراقبت

 جنگ می‌تواند باعث بروز اختلالات روانی مانند افسردگی، اضطراب، و اختلال استرس پس از سانحه شود.

 این شرایط به‌ویژه در افرادی که مستقیماً در معرض خشونت قرار می‌گیرند یا اخبار منفی را پیگیری می‌کنند، تشدید می‌شود.

 سازمان جهانی بهداشت (WHO) و انجمن روانشناسی ایران تأکید دارند: مراقبت از سلامت روان در بحران‌ها یک مسوولیت فردی و اجتماعی است.

 علایم هشداردهنده در بحران جنگ:  افزایش اضطراب و ترس مداوم .

 بی‌خوابی یا کابوس‌های مکرر.  کاهش تمرکز و تحریک‌پذیری.  انزوای اجتماعی و کاهش تمایل به ارتباط با دیگران .  بروز علائم جسمانی مانند سردرد یا معده‌درد بدون دلیل پزشکی .

 راهکارهای حفظ آرامش برای گروه‌های سنی مختلف

 کودکان:
ایجاد احساس امنیت در میان ناآرامی
کودکان در مواجهه با اخبار جنگ ممکن است دچار ترس، شب‌ادراری، یا وابستگی شدید به والدین شوند.

روانشناسان کودک توصیه می‌کنند:

با زبان ساده و امیدبخش توضیح دهید: "بعضی وقت‌ها بزرگ‌ترها باهم اختلاف پیدا می‌کنند، اما ما مراقب شما هستیم." . اخبار را محدود کنید:

قرارگرفتن مداوم در معرض تصاویر خشونت‌آمیز اضطراب را افزایش می‌دهد. حفظ روال عادی زندگی:

برنامه‌های روزمره مانند بازی، مدرسه و خواب منظم، حس امنیت را تقویت می‌کند. از هنر و بازی استفاده کنید:

نقاشی یا داستان‌گویی به کودک کمک می‌کند احساساتش را بیان کند .

نوجوانان:

مدیریت اضطراب و جلوگیری از انزوا

نوجوانان ممکن است درگیر پرسش های فلسفی درباره عدالت یا آینده شوند.

راهکارهای پیشنهادی:

گفت‌وگوی صادقانه:

به پرسش های‌شان پاسخ دهید، اما از دادن جزئیات ترس‌آور خودداری کنید.

تشویق به فعالیت‌های گروهی:

ورزش، موسیقی یا شرکت در کارهای داوطلبانه حس مفیدبودن را تقویت می‌کند. کاهش مصرف شبکه‌های اجتماعی:

شایعات و اخبار جعلی اضطراب را تشدید می‌کنند .

جوانان:

تقویت تاب‌آوری و امید به آینده

جوانان ممکن است نسبت به آینده شغلی و تحصیلی نگران شوند.

توصیه‌های روانشناسان:

تمرین ذهن‌آگاهی:

تکنیک‌های تنفسی مانند ۴-۴-۴-۴ (۴ ثانیه دم، ۴ ثانیه نگه‌داری، ۴ ثانیه بازدم) اضطراب را کاهش می‌دهد.

پرهیزازپیگیری اخبارمنفی :

گشت‌وگذار بی‌وقفه در اخبار منفی، استرس را افزایش می‌دهد. حفظ ارتباطات اجتماعی:

حمایت عاطفی دوستان و خانواده، حس تعلق را تقویت می‌کند .

سالمندان:

کاهش انزوا و اضطراب سالمندان به‌ویژه درمعرض افسردگی و تشدید بیماری‌های مزمن هستند.

راهکارها:

حفظ فعالیت‌های ذهنی:

حل جدول، مطالعه، یا یادگیری مهارت‌های جدید مانند استفاده از تلفن هوشمند. مراقبت از سلامت جسمی:

پیاده‌روی روزانه و رژیم غذایی سالم به تعادل روحی کمک می‌کند .

تشویق به مشارکت اجتماعی:

حضور در جمع خانواده یا گروه‌های حمایتی از احساس تنهایی می‌کاهد .

توصیه‌های کلی برای همه

محدود کردن اخبار:

فقط از منابع معتبر اطلاعات را دریافت کنید و زمان مصرف خبر را کاهش دهید.

تداوم روال عادی زندگی:

کارهای روزمره مانند آشپزی، مطالعه یا ورزش، حس کنترل را افزایش می‌دهد. درخواست کمک تخصصی:

در صورت تداوم علائم اضطراب شدید، از روانشناس یا خطوط مشاوره سازمان بهزیستی مانند ۱۴۸۰ کمک بگیرید .

"همبستگی، کلید عبور از بحران است"

به اعتقاد نگارنده امید و ارتباطات انسانی مهم‌ترین عوامل مقابله با اضطراب جنگ هستند. با رعایت این راهکارها، می‌توانیم حتی در تاریک‌ترین روزها، نور آرامش را حفظ کنیم.

"جنگ آرامش را می‌رباید، اما نمی‌تواند امید را از بین ببرد."

📋 گزارش از: عبدالحمید گل افشان