دزفول/ حبیب خبر- علی عراقی:

 پس‌از گذشت صد روز از تخریب لودری توسط شهرداری دزفول؛ اکنون هیچ خبری از مرمت و بازسازی بنای تاریخی "ساباط میرزکیان" نیست که نیست! انگاری که برخی مسوولان ما برای فصل کردن آمده اند!

 این در حالی است که مسوولان شهری به‌هنگام تخریب این بنای تاریخی قول بازسازی ساباط را داده بودند.

شهردار دزفول پیش تر در این باره به خبرنگار ما گفته بود: بافت قدیم هیچ ربطی به شهرداری ندارد! من کارم رفع خطره. مرمت بامیراثه! کدام ماده قانونی گفته بافت تاریخی را باید شهرداری مرمت کند؟!

خبرنگار ما از "عتاب اهوازی" پرسید: چرا دستور دادستان دزفول درباره مرمت ساباط را انجام ندادید؟ که هیچ پاسخی نداد.

این که یک شهردار ۲۴۰ هکتار بسیار مهم و با ارزش از یک شهر را به حال خود رها کند و حتا گذرها و ساباط های تاریخی را مرمت و بازسازی نکند از عجایب بوده و بسیار سوال برانگیز است.

* حفظ ابنیه و آثار تاریخی از وظایف شهرداری است

در این باره رییس اداره میراث فرهنگی دزفول به خبرنگار ما گفت: طبق بند الف ماده ۹۸ قانون توسعه ششم وزارت کشور و بند ۱۴ و ۲۲ ماده ۵۵ وظایف شهرداری ها مشخص بوده و حفظ ابنیه و آثار تاریخی از وظایف شهرداری بوده و در بخش مرمت معابر و گذرهای بناهای تاریخی ناظر ما هستیم.

"حمیدرضا خادم" گفت: به هیچ وجه با تخریب لودری برای آسیب زدن به گذرها و بناهای تاریخی موافقت نکرده و رفع خطر با دست؛ [بیل و کلنگ] مکتوب شده است‌.

او از شهردار خواست با تخصیص اعتبار ویژه در اسرع وقت شاهد مرمت و حفاظت از بافت با ارزش تاریخی باشیم.

* شهردار و شورای شهر کنونی به وظیفه قانونی خود عمل نکرده اند

همچنین مدیر انجمن میراثی کهن دژ با اظهار تاسف از نابودی لودری منازل تاریخی و سعباط ها توسط شهرداری گفت: طبق ماده ۱۴ قانون مصوب سال ۱۳۹۸ شهرداری و شوراهای شهرهای دارای بافت تاریخی مصوب مکلف اند در تخصیص بودجه عمرانی سالانه بافت های مذکور را در اولویت قرار دهند که شوربختانه شهردار و شورای شهر کنونی به وظیفه قانونی خود عمل نکرده اند.

"حسن فرخی راد" افزود: در ماده ۱۶ همین قانون که به تایید شورای نگهبان هم رسیده به صراحت بر ضرورت تشکیل شهرداری بافت کهن اشاره دارد که باز هم اقدامی نشده است.

او با انتقاد از اعضای شورای شهر گفت: این اعضا در رقابت های انتخاباتی خودشان وعده ی تشکیل شهرداری بافت کهن را دادند اما متاسفانه تاکنون این مهم به دلایل نامعلوم اجرایی نشده است.

*تخریب ها متوقف شده است

در این باره رییس شورای شهر خبر از توقف تخریب ها داد و گفت: تخریب چند منزل در گذرترشی فروشون دزفول به دلیل گذر دستجات عزاداری و رفع خطر بوده و تمام شده است.

"موسوی فخر" درباره سوال خبرنگار ما و نبود بارندگی و ضرورت مرمت گذرها براساس وظیفه قانونی شهرداری پاسخی نداد.

گفتنی است: تاکنون استادان برجسته فرهنگی دانشگاه آزاد و جندی‌شاپور و انجمن فرهنگی دزفول شناسی و کهن دژ و نیز دلسوزان سرشناس فرهنگی نسبت به تخریب لودری آثار تاریخی از سوی شهردار منتخب کمینه اعضای شورای شهر و کم توجه به میراث فرهنگی، اعتراض کرده اند و خواستار توقف تخریب و حفظ و مرمت میراث گران بهای تاریخی شده اند.

حبیب خبر: رییس میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی دزفول در هفتم فروردین 1403 در گفت و گو با خبرنگار ایرنا دزفول با صراحت گفت: "تامین اعتبار برای ساخت مجدد سقف این ساباط- به دلیل اینکه ساباط ها به عنوان گذرگاه‌های شهری محسوب می‌شوند- بر عهده شهرداری است."

به هر روی، امروز که 23 خرداد 1403 است هنوز این بنای تاریخی اندرخم توجیه شهردار دزفول است که بهتر و بیشتر به وظایف حوزه مسوولیت خویش آگاه باشد و تنها به حفظ کردن ماده ها و بندهای گرفتن انواع عوارض نوسازی و کهنه سازی از شهروندان بسنده نکند!"

گفتنی است: ساباط میرزکیان دزفول پیش از این در آبان ۱۳۹۷ در پی بارندگی‌ها ریزش کرده بود.

ساباط‌ یا سابات از ویژگی‌های معماری زیست‌بوم‌های گرمسیر و کویری است. یکی از کارکردهای سابات پدیدآوردن سایه و جایگاهی خنک برای رهگذران است.

این سازه به علت نیمه پوشیده بودن در تابستان به پدید آمدن کوران هوا می‌انجامد که هوای درون سابات را از بیرون آن خنک‌تر می‌کند. همین نیمه پوشیده بودن در زمستان به گرمتر شدن هوای درون سابات از بیرون آن می‌انجامد.

سابات‌ها همچنین مایه یکپارچگی و استواری خانه‌های کنارشان هستند و به آنها در پایداری در برابر نیروهای پدید آمده از فشار سازه کمک می‌کنند.

بافت تاریخی دزفول تلاقی فرهنگ و تاریخ مردم این دیار کهن و شامل ۲۸ محله قدیمی و در هم تنیده است و تزئینات معماری بی نظیر آن، دزفول را به «شهر آجری» معروف کرده است.

در محدوده بافت تاریخی دزفول که مساحت آن ۲۷۰ هکتار است، بیش از یکصد اثر تاریخی ثبت ملی شده شامل خانه، مسجد، حمام، گذر و بقعه وجود دارد که به گفته کارشناسان بالغ بر ۲۰۰ اثردیگر نیز دراین بافت نیازمند ثبت ملی هستند.