کاهش نرخ ارز در چند وقت اخیر تاثیری بر قیمت کالاهای مصرفی و خدماتی نداشته است. کارشناسان دلایل متعددی را برای این موضوع عنوان میکنند.
به گزارش حبیب نیوز، سیر صعودی نرخ ارز از اولین روزهای کاری سال ۱۳۹۷ آغاز شد و در مهر ماه سال گذشته از مرز ۱۹ هزار تومان هم گذشت. به دنبال افزایش سرسام آور نرخ ارز تقریبا قیمت همه کالاها و خدمات تحت تاثیر قرار گرفت، به طوری که مشاهدات میدانی از بازار نشان میدهد قیمت بیشتر کالاها بیش از سه برابر افزایش را تجربه کرده است.
نرخ ارز بعد از رسیدن به قله تاریخی اما با نوسان همراه بوده و از روزهای آخر خرداد ماه امسال شروع به کاهش کرد تا جایی که از کانال ۱۳ هزار تومان به کانال ۱۱ هزار تومان هم در هفته گذشته رسید. با این حال علیرغم اینکه افزایش نرخ ارز قیمتها را سه برابر کرد، کاهش آن تاثیر چنانی در بازار نداشته و طی هفتههای اخیر تنها شاهد کاهش قیمت در بازار برخی کالاهای سرمایهای همچون خودرو بودیم.
تولید به ارز نیما وابسته است
اما در پاسخ به این سوال مهم و مردمی که "چرا کاهش نرخ ارز تاثیر چندانی بر کاهش قیمت کالاها در بازار نداشت؟" کارشناسان نظرات متفاوتی دارند. برای مثال پدرام سلطانی - نایب رئیس سابق اتاق بازرگانی ایران - معتقد است که در بازار تولید؛ سینگالی که از بازار ارز گرفته میشود به یک دوره حداقل یک ماهه یا بیشتر از آن نیاز دارد و نمیتوان انتظار داشت با کاهشی شدن قیمتها در چند روز، ناگهان بهای کالاهای مصرفی در بازار کاهش پیدا کند. همچنین نکته دیگر این است که عموما قیمتها به سمت بالا، چسبندگی و مقاومت بیشتری دارند.
همچنین به گفته وی، قیمتها در عرصه تولید بیش از آنکه به نرخ ارز آزاد وابسته باشد، از نرخ سامانه نیما تاثیر میپذیرد که در دو ماه گذشته روند صعودی داشته است. از طرف دیگر برای کاهشی شدن قیمتها، باید عوامل مختلفی در کنار یکدیگر قرار گیرند که نرخ ارز تنها یکی از آنها است.
در این باره محمدرضا غزنوی - سخنگوی انجمن صنفی تولیدکنندگان لوازم خانگی - پیشتر اعلام کرده بود که کاهش نرخ دلار در بازار آزاد تاثیری بر قیمت لوازم خانگی ندارد، چرا که صنعت لوازم خانگی از ارز نیمایی استفاده میکند که نرخ آن در ماههای اخیر افزایش هم داشته است؛ ادعایی که از سوی مرتضی میری - رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی - نیز تایید شد، با این تفاوت که مرتضی میری معتقد است برخی کارخانهها در زمان افزایش نرخ ارز، به لحظه قیمت محصولات را افزایش میدهند اما در زمان کاهش نرخ ارز، این اتفاق نمیافتد.
بازارهای اقتصادی بهم وابستهاند
در این میان محمد شکریه - نایب رئیس اتاق اصناف ایران - قیمتگذاری لحظهای بر پایه نوسان نرخ ارز آن هم در حالت افزایش نرخ ارز و به دنبال آن افزایش قیمت کالا و خدمات را، خلاف قانون دانسته و میگوید که بازارهای اقتصادی به یکدیگر مرتبط هستند و زمانی که با افت نرخ ارز، بازاری کاهش قیمت را در دستور کار خود قرار نمیدهد، دیگر بازارها نیز روند کاهش را اعمال نمیکنند.
اثرپذیری از نرخ ارز شش ماه طول میکشد
لطفعلی بخشی - عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی - نیز میگوید که ارتباط افزایش نرخ ارز با افزایش قیمتها در بازار، رابطهای مستقیم و فوری است؛ اما کاهش نرخ ارز لزوما به همان سرعت افزایش نرخ، روی قیمت کالاها تاثیر نمیگذارد. همچنین در حوزههای کالایی یک بازه شش ماهه برای اثرپذیری از کاهش نرخ ارز وجود دارد، اما در بخش کالاهای سرمایهای همچون مسکن، زمین و طلا، کاهش نرخ ارز بلافاصله و با سرعت بیشتری خود را نشان میدهد.
شرایط روانی، آینده نامعلوم، سودجویی و چند عامل دیگر...
خسرو فروغان گرانسایه - رییس کمیسیون بازرگانی داخلی اتاق بازرگانی ایران - نیز معتقد است که تاثیر شرایط روانی در تعیین قیمتها، نگرانی از نامشخص بودن قیمتها در آینده، سودجویی و نبود نظارت کافی و همچنین افزایش قیمت مواد اولیه داخلی، نرخ خدمات، هزینه اجاره بها و حمل و نقل؛ از جمله مهمترین عواملی است که مانع کاهش قیمت کالا متناسب با افت نرخ ارز شده است.
منبع: ایسنا
عضو انستیتو تحقیقات تغذیهای گفت: نبود کنترل دقیق بر ادعاهای تبلیغاتی مواد غذایی و کمرنگ بودن نقش انستیتو تحقیقات تغذیهای کشور در وزارت بهداشت و همچنین از مشکلاتی هستند که باید توسط وزارت بهداشت رفع شوند.
فاطمه اسفرجانی امروز (2 مرداد) در نشست بررسی چالشهای تبلیغات مواد غذایی از دیدگاه ذی نفعان با بیان اینکه روغنهای سرخ کردنی از فرمولاسیون مناسبی برخوردار نیستند، گفت: مشکلی که در روغنهای سرخ کردنی موجود در بازار کشورمان وجود دارد، مقدار بیشتر روغن سویا نسبت به روغن پالم در فرمولاسیون روغنهای سرخ کردنی است.
او افزود: روغن سویا به علت دارا بودن مقدار زیادی اسید چرب غیراشباع از مقاومت پایینی برخوردار است و در هنگام سرخ کردن به دلیل تولید آلدئیدها احتمال ابتلا به سرطان و بیماریهای قلبی را افزایش میدهد.
عضو انستیتو تحقیقات تغذیهای و صنایع غذایی کشور با انتقاد نسبت به اغواگرانه بودن تبلیغات روغن در تلویزیون و در قالب تبلیغات مختلف متذکر شد: امروزه شاهد تبلیغ روغنهای سرخ کردنی بدون پالم هستیم در حالیکه وجود روغن پالم در روغنهای سرخ کردنی در صورتی که از فرمولاسیون صحیحی برخوردار باشند بهتر از روغنهایی با مقاومت حرارتی پایین است.
اسفرجانی عدم حضور متخصصین تغذیه در شورای سلامت و شورای بازبینی صدا و سیما را یکی از دلایل این تبلیغات ناصحیح دانست.
عضو انستیتو تحقیقات تغذیهای و صنایع غذایی کشور با اشاره به نقش مهم وزارت بهداشت در کنترل بر این تبلیغات گفت: نبود کنترل دقیق بر ادعاهای تبلیغاتی مواد غذایی و کمرنگ بودن نقش انستیتو تحقیقات تغذیهای کشور در وزارت بهداشت و همچنین از مشکلاتی هستند که باید توسط وزارت بهداشت رفع شوند.
وی همچنین نسبت به پایین بودن سواد تغذیهای مردم در سطوح مختلف جامعه هشدار داد و بر نقش موثر آموزش و پرورش در افزایش آگاهی مردم تاکید و تصریح کرد: تشکیل بسیج آموزشی برای تبلیغ و فروش مواد غذایی سالم و همگامسازی لیست اقلام ممنوعه و نظارت بر بوفهها میتواند بر بهبود وضع تغذیه دانشآموزان و خانوادهها بسیار موثر باشد.
منبع: موج
نماینده مقام معظم رهبری و دبیر شورای عالی امنیت ملی تصریح کرد: دشمن راهی به جز اجرای کامل تعهدات خود ندارد.
دریابان علی شمخانی در دیدار رییس و اعضای کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی با اشاره به نقش تعیین کننده کمیسیون اقتصادی مجلس در پشتیبانی از راهبرد مقاومت فعال در برابر سیاست "فشار حداکثری" آمریکا به مردم ایران گفت: در آذرماه سال گذشته تصمیم گرفته شد که با تغییر رویکرد کشور در برابر بدعهدی آمریکا و بی عملی اروپا، اقدامات فعالانه و مقابلهای در حوزه های اقتصادی، سیاسی و هستهای به مورد اجرا گذارده شود.
او استفاده از مزیت، فعال سازی ظرفیت و ایجاد قابلیت را از جمله مهمترین سیاست های اجرایی کشور برای محقق ساختن راهبرد مقاومت فعال برشمرد و گفت: از اردیبهشت ماه سال جاری که این راهبرد با تاخیر چند ماهه به مورد اجراگذارده شد، "معادلات قدرت" در منطقه به طور کامل تغییر کرد.
او هدف آمریکا از اتخاذ سیاست فشار حداکثری را کاهش تاب آوری اجتماعی در ایران و شکل گیری شورش های داخلی و در نهایت به زانو درآوردن نظام عنوان کرد و خاطر نشان ساخت: مردم فهیم و نجیب ما با اشراف نسبت به قصد دشمنان برای ناامن سازی کشور در طول دوسال گذشته، بیش از پیش در کنار حاکمیت قرار گرفتند و با مقاومت مثال زدنی در ابعاد مختلف، دشمن را ناکام نمودند.
شمخانی با تبیین دستاوردهای ارزنده حاصل از راهبرد مقاومت فعال افزود: امروز دشمن به خوبی متوجه عجز و عدم موفقیت خود در اعمال سیاست فشار مذاکره شده است و راهی به جز اجرای کامل تعهدات خود و تامین بدون تنازل حقوق ملت ایران ندارد.
وی مذاکره با فردی که به هیچ یک از تعهدات خود پایبند نیست را حماقت و نشانه ضعف و درماندگی عنوان کرد و اظهار داشت: امروز و با مقاومت مثال زدنی مردم ایران، دشمنان ما به این باور رسیده اند که نمی توان با بزرگنمایی شبح خیالی جنگ، ملت ایران را وادار به پذیرش ذلت کرد.
دبیر شورای عالی امنیت ملی، ایجاد ثبات نسبی در اقتصاد کشور وبی تاثیرشدن تحولات سیاسی و امنیتی بر تغییربازارهای اصلی و بویژه نرخ ارز را نشان دهنده موفقیت راهبردهای سیاسی، اقتصادی واجتماعی عنوان کرد و گفت: با از میان رفتن تاثیر عوامل روانی و سیاسی بر نرخ ارز ،باید همه تلاشهابه متعادل کردن نرخ ارز بر اساس واقعیتهای اقتصادی معطوف شود.
شمخانی در پایان خواستار تمرکز کمیسیون اقتصادی مجلس بر طراحی و تصویب سازوکارهای پویا به منظور تحریم ناپذیر شدن اقتصاد کشور شد و گفت:توجه به فعال شدن بخش خصوصی واقعی در اقتصاد کشور می تواند مانند ورود بسیج به جنگ تحمیلی، معادلات اقتصادی را به صورت کامل متحول نماید.
پیش از اظهارات دبیر شورای عالی امنیت ملی،رییس و اعضای کمیسیون اقتصادی مجلس نیز با ارایه گزارشهای جداگانه در مورد برنامه های اولویت دار این کمیسیون، برای رفع مشکلات اقتصادی کشور بر محورهایی چون ضرورت ایجاد شفافیت در استراتژی اقتصادی کشور، مبارزه غیر تبلیغاتی و موثر با فساد،اصلاح ساختار مالیاتی، مبارزه با قاچاق کالا و ارز،اصلاح نظام بانکی و فعال شدن هرچه سریعتر سازوکارهای مربوط به ایجاد خزانه الکترونیک تاکید کردند.