با هفته منابع طبیعی و روز درختکاری در تقویم ایران تقریبا همه آشنایی دارند. از مراسم های نمادین این روز می توان به کاشت و غرس درختان توسط مسوولان و اخیرا تعدادی از سازمان های مردم نهاد دوست دار طبیعت یا توزیع محدود نهال میان شهروندان اشاره کرد؛ اما نمود این اقدام تاکنون موثر نبوده و منجر به ایجاد یک جنبش فراگیر و تغییر عمده در تراکم درختان نشده است.

شکی نیست کمبود منابع مالی و امکانات دولتی و شهرداری ها در بیشتر مناطق ایران سبب شده لکه های سبز شهری و منابع طبیعی کم و تنک باشند و پراکنش مناسب و کافی نداشته باشند که می طلبد چاره اندیشی شود.

برای مثال: در خوزستان به دلیل شرایط ویژه اقلیمی مانند گرمای هوا و کمبود بارش های سالانه و سال های اخیر آلودگی هوا نیاز است توجه ویژه ای به کاشت درختان شود. کمربند سبز شهر اهواز سال ها است که تکمیل نشده و کانون های تولید ریزگردها آن گونه که باید سبز و احیا نشده اند.

به نظر می رسد در برنامه ریزی های شهری و برون شهری باید تجدید نظر شود و از ظرفیت های بزرگ مردم بهره برده شود.

در دین مبین اسلام و فرهنگ ایرانی آنچنان به کاشت اشجار توجه شده که تقریبا بیشتر مردم ایران عاشق این عمل و فرهنگ زیبا هستند؛ اما شوربختانه از جانب مسوولان توجه ویژه ای به این ظرفیت بزرگ مردمی نشده است!

پیشنهاد شفاف نگارنده به بهانه هفته منابع طبیعی و روز درختکاری این است که برنامه و جنبشی با نام درخت من با محوریت مردم توسط بخش های برنامه ریز شهری و منابع طبیعی طرح ریزی شود.

بدین گونه که طرح و برنامه هایی دقیق اجرا و ایجاد زیر ساخت های اولیه توسط دستگاه هایی مانند شهرداری ها و منابع طبیعی و دیگر دستگاه های اجرایی ایجاد شود و انتخاب، تهیه، کاشت و نگهداری گونه های گیاهی به مردم واگذار شود.

برای مثال: در منطقه ای از شهر پارک محله ای ایجاد شود اما در یک برنامه ی محله محور تهیه گونه و کاشت و نگهداری درختان به مردم محله واگذار شود و طرح درخت من اجرایی شود. از جمله: یک خانواده به نام فرزندان خود درختی هایی را به نام فرزندان خود می کارند و نگهداری آن را بر عهده می گیرند و رشد و نمو درخت را رویت می کنند و لذت بصری می برند و به نوعی به پارک و محله حس تعلق خاطر پیدا می کنند و ضمن ایجاد فضای سبز باری از دوش شهرداری برداشته می شود.

 شما فرض کنید در محله های شهر اهواز هر ماه هزار درخت کاشته شود. بعد برآورد نمایید بعد از گذشت چند ماه و چند سال این ارقام چقدر خواهد شد.

در طرح کمربند سبز اهواز هم می توان چنین طرحی را برنامه ریزی کرد و از مردم کمک گرفت. همچنین طرح هایی توسط اداره کل راه و شهرسازی در حاشیه شهر های جدید و مسکن های مهر و راه های درون استانی و طرح های صنعتی نفت و گاز در خوزستان قابلیت اجرا دارند.

برای انجام چنین طرح هایی با محوریت مردم که با کمترین هزینه ها قابلیت اجرا دارند نیاز است مدیران خلاق دست به کار شوند و برنامه ریزی دقیق نمایند. البته این برنامه ریزی پیچیده است و باید کارشناسان مختلف از حوزه فرهنگ و هنر تا کشاورزی و عمران و .... در آن دخیل باشند. تجربه در کشور ایران عزیز نشان داده هر کجا از مردم مدد جسته ایم، پیروز میدان شده ایم.

نوید قائدی/۱۵ اسفند ۹۹