جامعه شناسان معتقدند: پس از به وجود آمدن هر بحران شناخته‌شده‌ای نظیر جنگ، سیل، زلزله و خشک‌سالی و بحران ناشناخته‌ای مانند ویروس کرونا و بلایای دیگر؛ توجه به بازسازی روانی و فضای اجتماعی، اگر بیشتر از بازسازی کالبدی و فیزیکی ساختمان‌ها و سازه‌ها نباشد، کمتر نیست!

حل مساله‌های اجتماعی لزوماً و همیشه نیازمند شورآفرینی و حماسه‌سرایی و هیاهو در اخبار و برنامه‌های رادیو – تلویزیونی ندارد. اگرچه شاید لازم باشد اما کافی نخواهد بود. مدیریت علمی، حضور جدی، به‌موقع و حمایتگر و نه صرفاً انتظامی دولت، اهمیت فراوانی دارد.

مقابله با شایعه‌پراکنی‌ها و مدیریت جو روانی ناشی از همه‌گیری کرونا، به‌مثابه یک شرایط اضطراری، نیاز به پاسخ و واکنش فوریِ دستگاه‌های ذی‌ربط دارد.

از اواخر هفته گذشته در اهواز متن شایعه‌ی به شرح زیر به‌شدت در فضای مجازی گسترش یافت:

«عزیزان گفتن تا اطلاع ثانوی کسی خیار نخوره. از حمیدیه کسانی که خیار چیدن 10 نفرشون کرونا گرفتن و حال شون اصلاً خوب نیس و ظاهراً مقدار زیادی خیار به اهواز رسیده؛ لطفاً خریداری نکنید. این خبر صحت داره حتی با بلندگو هم در اون منطقه اعلام‌شده. لطفاً اطلاع‌رسانی کنید.»

این شایعه ظرف 48 ساعت، خیارِ اهوازی را از کیلویی 5000 تومان به کیلویی 500 تومان کاهش قیمت داد و آن را در کیسه‌های سربسته روی وانت‌بارها به معرض نمایش گذاشت. من نه با گُل سر خیار و نه با تلخیِ تهِ آن نسبتی دارم! هدف من طرح این پرسش است: چنانچه شایعه‌های سهمگین‌تر و تأثیرگذارتری در زندگی مردم شایع شود و آن‌قدر تأخیر و ضعف در پاسخ گویی از سوی مسوولان ذی‌ربط اتفاق بیفتد؛ بستگی به نوع، گستره و تأثیر شایعه، آیا محاسبه میزان تخریب آن امکان‌پذیر خواهد بود؟

آموزش، توانمندسازی، تاب‌آوری، خود مراقبتی و مدیریت علمی بلایا و بحران‌ها ضرورت‌هایی هستند که در کنار اخبار بهداشتی و انتظامی باید به مردم داده شوند. در این باره کلیپ بسیار آموزنده و مفیدی توسط انجمن علوم باغبانی ایران برای استفاده خانواده‌ها عرضه شده که می توانید در کانال تلگرامی https://t.me/LaftehMansoori با عنوان یادداشت های "لفته منصوری" ببینید.

لفته منصوری- اهواز