از یک سو نماد کاروان بازی‌های المپیک و پارالمپیک را یکی از آثار تاریخی ۲۸۰۰ ساله بهبهان انتخاب کرده‌اند و از سوی دیگر چشم و گوش‌شان را بستند تا صدای اعتراض‌ها را نشنوند و بتوانند به راحتی لودر را از روی محوطه‌ی چگاسفلی، قدری آن‌طرف‌تر از «ارجان» عبور دهند.

هدف‌شان را جدول‌کشی برای دفع آب‌های سطحی عنوان کرده‌اند، کاری که وضعیت اقلیمی منطقه، سال‌ها است بدون هیچ نیازی به جدول و جدول‌کشی و بدون هیچ دخالتِ انسانی انجام می‌دهد.

به گزارش حبیب خبر به نقل از ایسنا، داستانِ چگاسفلی و محوطه‌های تاریخی در وضعیت مشابه آن و آسیب‌هایی که این محوطه تاریخی را تهدید می‌کند مربوط به سه ماه یا یک سال قبل نیست، اما هر اظهارنظر جدیدی که برای محوطه‌های تاریخی رخ می‌دهد، میزان هشدارها درباره‌ی این محوطه‌ها نیز بیشتر می‌شود.

چگاسفلی تاریخی هم با جدیدترین اقدامات واظهارنظرها درباره‌ی این محوطه‌ی تاریخی بار دیگر در معرض تهدیدها قرار گرفت. محوطه‌ای باستانی و ارزشمند که آوازه‌اش خارج از مرزهای ایران و بین باستان‌شناسان بین‌المللی نیز پیچیده بود و آن باعث شد تا برخی از آن‌ها مانند یوسف مجیدزاده و «بارباراهلوینگ» و «دنیل توماس پاتس» در نامه‌های جداگانه به میراث فرهنگی و پژوهشگاه میراث فرهنگی درخواستِ ثبت جهانی این محوطه را داشته باشند تا شاید به همین واسطه از تخریب‌های بیشتر این محوطه جلوگیری شود.

از سوی دیگر، ۲۴ مهر امسال طاقتِ عباس مقدم - باستان‌شناس و مدیر پروژه‌ پیش از تاریخی زهره – طاق شد و در نامه‌ای به مدیرکل میراث فرهنگی استان خوزستان اخطار داد که «چگاسفلی به بهانه‌های ریز و درشت دهیاری روستا مبنی بر آسفالت کردن جاده روستا، ساخت سیستم فاضلاب، ایجاد تاب و سرسره برای کودکان «نداشته» روستا، ناتوانی‌های متولیان و برخی حمایت‌ها از سوی مسوولانِ محلی، به طور کامل از بین می‌رود.»

عده‌ای دیگر به بهانه‌ زنبورداری در اطراف محوطه تجمع کردند و از سوی دیگر در جلسه‌ای که ۱۰ آبان برگزار شد شخصی اعلام کرد «لودر می‌اندازد و چگاسفلی محوطه‌ای باستانی متعلق به دوران ۴۷۰۰ تا ۳۸۰۰ پیش از میلاد در محدوده بهبهان را خراب می‌کنند.»

در این شرایط عباس مقدم – سرپرست کاوش‌های باستان‌شناسی چگاسفلی – که به واسطه تلاش برای حفاظت از میراث شش‌هزار ساله خوزستان شهروند افتخاری خوزستان نیز محسوب می‌شود در نامه‌ای سرگشاده به غلامرضا شریعتی - استاندار خوزستان - درخواستِ حفاظت و توجه بیشتر به این محوطه تاریخی را آن هم در شرایطی که هر روز از پایانِ منابع جبران‌ناپذیر طبیعی اخباری منتشر می‌شود، داشت. درخواست‌ها به همین جا ختم نشدند، بلکه فعالان میراثی و رسانه‌ها نیز همه تلاش خود را برای نجاتِ این محوطه‌ی تاریخی کردند و حرف‌های زیادی در این باره ردو بدل شد، اما به نظر می‌رسد متولیان منطقه چگاسفلی ترجیح دادند روی باستان‌شناسان و فعالان میراث فرهنگی را برای نجاتِ تاریخ منطقه‌شان به زمین بیندازند.

مقدم که در سال‌های گذشته تلاش‌های زیادی برای نجاتِ چگاسفلی و روآوردن تاریخی این محوطه‌ی تاریخی در بهبهان خوزستان کرده بود، ظهر امروز جمعه ۲۱ آذر در قالبِ پستِ اینستاگرامی خبری تلخ را برای تاریخِ چگاسفلی ثبت کرد.

«۲۱ آذر ۹۹ چگاسفلی!!! پس از آن همه تلاش برای حفظ شأن این اثر ارزشمند، آن‌ها بی‌رحمانه سینه‌اش را شکافتند.»

عکس‌های منتشر شده توسط مقدم نیز نشان می‌دهد که لودرها برای جدول‌کشی، بخشی از عرصه‌ی چگاسفلی را شکافته‌اند و به جلو می‌روند و گوش‌شان بدهکارِ تاریخِ باستانی این محوطه‌ی ارزشمند نیست، شاید هم می‌خواهند آبرویی برای میراثی‌ها و آن‌ همه درخواست و خواهش آن‌ها برای نجاتِ چگاسفلی باقی نگذارند.

دولت باید برای دادن زمین‌های معوض اقدام کند/با مسوولان بنیاد مسکن حرف می‌زنم

معاون میراث فرهنگی وزارتخانه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی - در گفت‌وگو  با ایسنا وضعیت امروز چگاسفلی را این طور توضیح می‌دهد.

«دهیاری و رییس شورای چگاسفلی پنج شنبه – ۲۰ آذر – اقدام به کندن زمین برای جدول‌کشی با هدف دفع آب‌های سطحی کرده بودند که با حضور یگان حفاظت میراث فرهنگی، کار متوقف شد ولی گفته شده که متاسفانه در ساعاتی از امروز کار را ادامه دادند که بار دیگر برای توقف آن تاکید شده است، اما اصل مطلب حضور تعدادی از خانوارها روی عرصه‌ی چگاسفلی است که باید کاری برای آن‌ها انجام داد تا به این واسطه چنین اقدامات اصطلاحا عمرانی در این محوطه‌ی تاریخی دیگر رخ ندهد.»

محمدحسن طالبیان با تاکید بر این‌که باید کرامت انسانی افرادی که در این منطقه زندگی می‌کنند را حفظ کنیم، می‌گوید: بر اساس بررسی‌های ژئوفیزیک، طرحی آماده و زمینی از منابع طبیعی مشخص شده تا منابع طبیعی این زمین را به عنوان زمین معوض در اختیار مردم روستا قرار دهد، از سوی دیگر مسوولان میراث فرهنگی خوزستان باید در صحبت با بنیاد مسکنِ استان و گرفتن اعتباری از دولت و سازمان برنامه و بودجه، پیگیری کنند تا در آن زمینِ معوض برای مردم خانه‌سازی انجام شود.

وی با بیان این‌که تلاش می‌کند تا شنبه ۲۲ آذر با مسوولان بنیادِ مسکن مرکز در این زمینه صحبت کند، ادامه می‌دهد: در این صورت هرکس قصد انجام اقدامی را در این محوطه داشته باشد راحت‌تر امکان جلوگیری از آن توسط میراث فرهنگی وجود خواهد داشت. متاسفانه در طول چند سال گذشته هر بار فشارهایی برای انجام یکسری اقدامات در این محوطه تاریخی مانند گازکشی یا همین جدول‌کشی به میراث فرهنگی وارد شده است. در نهایت تنها راه‌حل برای چگاسفلی یک تلاش مشترک بین میراث فرهنگی و بنیاد مسکن برای ساخت خانه در زمین معوض است. در واقع دولت باید همت کند و برای آزادسازی کامل چگاسفلی بودجه‌ی مناسبی اختصاص دهد.

معاون میراث فرهنگی وزارتخانه، همچنین با تاکید بر لزوم حمایت وزارت راه و شهرسازی برای دادن زمینِ معوض به مردم مستقر در این منطقه، اظهار می‌کند: بر اساس قانون حمایت از مرمت و احیای بافت‌های فرهنگی- تاریخی، دولت از روش‌های مختلف مانند زمین معوض و غیره موظف به جبران خسارت‌های وارد شده به بافت‌ها و محوطه‌های تاریخی و آزادسازی این محوطه‌ها از این طریق است.

او به وجود این اتفاق یعنی لزوم آزادسازی محوطه‌های تاریخی در نقاط زیادی از کشور اشاره می‌کند و می‌گوید: محوطه‌های تاریخی و مهمی در سراسر کشور باید آزادسازی شوند که باید با در نظر داشتن زمین‌های ذخیره‌ای در زمان وقوع چنین مشکلاتی، از این محوطه‌های تاریخی حمایت و حفاظت کرد.

به اعتقاد طالبیان با به سرانجام رساندن این کار می‌توان نام محوطه‌ی چگاسفلی را در فهرست میراث جهانی یونسکو نیز به ثبت رساند.