کرونا/ طبق گزارش مدیران شهری، شهرداری تهران حدود ۲۰۰ میلیارد تومان به صورت مستقیم برای مقابله با کرونا هزینه کرده است. هزینه های غیرمستقیم کرونا برای شهرداری حدود ۴۵۰۰ میلیارد بوده و طبق پیش بینی ها تا سال آینده این رقم دوبرابر (۹۰۰۰ میلیارد تومان) می شود. در این میان دولت که یک میلیارد یورو از صندوق توسعه ملی برای مقابله با کرونا برداشت کرده بود هیچ خسارتی به شهرداری نپرداخته است.

ابتدای امسال بود که اعضای شورای شهر تهران درخواست کردند آمارهای پایتخت به صورت تفکیک شده اعلام شود. همین خواسته بین وزارت بهداشت و مدیریت شهری را متشنج کرد و جلوگیری از ساخت و سازهای غیرمجاز در جماران توسط ریاست جمهوری آتش این جدال را تندتر کرد. اما هیچکدام از این مسائل باعث نشد که مدیریت شهری پایتخت از مبارزه با کرونا دست بکشد.

ناهید خداکرمی رییس کمیته سلامت شورای شهر تهران در گفت و گو با خبرنگار اجتماعی رکنا تاکید کرد: بند 15 ماده 55 شهرداری ها، وظایف و ماموریت هایی در زمان همه گیری بیماری های واگیردار برای شهرداری تعیین کرده است. قانون مسائلی مانند پسماند، محیط زیست و... که اساس اولیه وجود خدمات بهداشتی و سلامتی نیز به عهده شهرداری ها قرار داده است. به همین دلیل از 30 بهمن که اعلام همه گیری بیماری کرونا در ایران اعلام شد، شهرداری تهران با همکاری و سیاستگذاری شورای شهر تهران به صورت جدی وارد کنترل، مهار و پیشگیری از گسترش کرونا شد.

دولت پولی به شهرداری نداد

وی با اشاره به این که با یکی، دو مصوبه شورای شهر تهران بودجه لازم را در اختیار شهرداری قرار داد، افزود: شورای شهر تهران به شهرداری اختیار داد تا از محل 10درصد بودجه شهرداری برای مقابله با کرونا هزینه کند. وضعیتی که در یکسال اخیر به بهشت زهرا تحمیل شد، نشان می دهد که شهرداری هزینه ها را از محل درآمدهای خود یا عوارض مردم برای حفظ سلامت مردم تامین کرد. اگر چه انتظار می رفت دولت هم از محل بودجه یک میلیارد یورویی مقابله با کرونا به شهرداری پرداختی داشته باشد اما این اتفاق رخ نداد. در حالی که شهرداری و شورای شهر نمی توانست نسبت به اتفاقات کرونا در شهر بی تفاوت باشد. به همین هر جایی که ماموریتی بر عهده مدیریت شهری بود آن را انجام داد و مصوبات ستاد ملی مبارزه با کرونا نیز اجرا می شد. علاوه بر این موضوعات نیز شهرداری برای بالا بردن سطح اطلاعات نهایی محلات مختلف عزم خود را جزم کرد.

وزارت بهداشت هیچ برنامه ای برای خانواده بیماران کرونا نداشت

ناهید خداکرمی با اشاره به طرح غربالگری که در منطقه 18 به صورت پایلوت انجام می شود، گفت: شهرداری در این طرح نتایج خوبی گرفت. معضلی که در تهران داشتیم این بود که وزارت بهداشت هیچ برنامه ای برای خانواده بیماران نداشت و مشخص نبود که خانواده بیماران کووید-19 به کجا تردد می کنند؟ تست آنها مثبت است یا خیر؟ و... به همین دلیل دو مطالعه در مرکز مطالعات شهرداری انجام شد که کمیته سلامت شورای شهر تهران آن را راهبری می کرد.

تردد 54 درصد کرونایی ها در تهران

رئیس کمیته سلامت شورای شهر تهران با اشاره به نتایج این دو مطالعه اظهار کرد: حرکت ویروس را در سطح شهر تهران رصد شد و مناطق و مکان پرخطر تهران مشخص شده و در اختیار ستاد مبارزه با کرونا تهران قرار گرفت. این تحقیقات منتج به این شد که برای بیماریابی، قرنطینه و کنترل افرادی که مثبت هستند باید کاری انجام داد. در مطالعات ما حدود 54درصد از افرادی که تست آنها مثبت بود یا بعد از ترخیص از بیمارستان در شهر حرکت کرده بودند. این افراد سفرهای درون شهری و برون شهری داشتند. این نشان می داد که ویروس کرونا را در شهر پراکنده می کنند. ما باید از ابتدا بیماریابی را شروع می کردیم. به عنوان مثال تا هفته گذشته از 1805 نفری که در خانواده یک مورد بیمار کرونایی و در خانه های سلامت منطقه 18 غربالگری شدند، تست کرونای 400 نفر مثبت کشف شد. این نشان می دهد تعداد زیادی از شهروندان مثبت بدون علامت هستند که می توانند بیماری را شیوع دهند.

تنها 3 درصد در مترو و اتوبوس کرونا گرفتند

وی با اشاره به آلودگی حمل و نقل عمومی گفت: فشار زیادی به شهرداری آوردند که طرح ترافیک لغو و از سوی دیگر مترو و اتوبوس را تعطیل شود چون مترو و اتوبوسرانی محل شیوع کروناست. اما مطالعات ما نشان می دهد که این یک باور اشتباه است و تنها 3 درصد بیماران بستری به دلیل کووید-19 در دو هفته قبل از بیماری سابقه ورود به حمل و نقل عمومی (اتوبوس، مترو و تاکسی) استفاده کرده اند.

48.5 درصد ابتلا به کرونا در مهمانی

رئیس کمیته سلامت شورای شهر تهران تاکید کرد: 48.5 درصد مبتلایان بستری به دلیل کرونا به دلیل حضور در مهمانی بود. 26.5 درصد در مطب یا مراکز درمانی به کرونا مبتلا شده بودند. مطالعاتی که در شهر تهران توسط شهرداری انجام شد، بسیار مهم بود. مطالعاتی که دانشگاه ها انجام می دهند بیشتر بر مبنای کیت های تشخیصی، تولید واکسن و درمان کرونا بوده اما شهرداری مطالعه وسیع اپیدمیولوژی را در دو فاز انجام داده و فاز سوم آن آخر اسفند خواهد بود که در آینده انجام می شود. اگر توصیه هایی که اعضای شورای شهر به ویژه کمیته سلامت از ابتدای اسفندماه سال گذشته داشت مورد توجه قرار می گرفت و اگر شورای شهر یک نماینده در ستاد مبارزه با کرونای شهر تهران داشتیم قطعا مهار بیماری راحت تر بود. چرا که شهرداری یک نهاد عمومی است و شناخت خوبی از جزئی ترین محلات تهران دارد. می شد که از 365 خانه سلامت شهرداری بهتر استفاده شود ولی مدیریت شهری کمترین نقش را در تصمیم گیری های ستاد ملی مبارزه با کرونا دارد.

منطقه 22 نقطه ایزوله تهران

وی در پاسخ به این سوال که مناطق پرخطر و کم خطر تهران کدام نقاط هستند؟ اظهار کرد: منطقه 22 در هر دو فاز مطالعه کم خطر بود. به هر حال تردد کمتری به این منطقه صورت گرفته و مراکز تجاری آن تعطیل بود. در مجموع این منطقه ایزوله تر و دورتر از مرکز شهر است. منطقه 4پرخطرترین منطقه بود. در مقطعی منطقه 21 و 18 نیز جزو مناطق پرخطر تهران بود. اما منطقه 4 در هر دو فاز جزو مناطق پرخطر بود البته تراکم جمعیت در این منطقه بیشتر است و ممکن است رفت و آمدهای خانوادگی و مراسم های مختلف در آن بیشتر باشد. با تراکم موارد ابتلا به کرونا در مناطق 4، 8 و 13 روبرو بودیم. محله تهرانپارس نیز جزو محله های پرخطر بود و در حال حاضر هم این محله پرخطر است. برخی از محلات سعادت آباد، خیابان آیت و بخشی از خیابان پیروزی فراوانی ابتلای بیشتری داشتند. اما منطقه 18 جزو در فاز دوم پرخطر نبود اما شرق منطقه 18 و بخشی از منطقه 21 هنوز پرخطر هست.

شرکت 67 درصد مبتلایان به کرونا در اجتماعات

ناهید خداکرمی گفت: مبتلایانی که سابقه تماس با بیمار کرونایی داشتند24درصد بود و سابقه به شهرهای پرخطر 18درصد، شرکت در اجتماعات 67درصد و مهمانی ها 48 درصد بود. بیشترین مشکل ما شرکت در اجتماعات است. بعضی از مبتلایان هم مهمانی رفته و هم در اجتماعات شرکت کرده بودند. به همین دلیل است که درصدها به این شکل درآمده است. در فاز اول ستادهای انتخاباتی مجلس نیز جزو مکان های پرخطر قرار گرفته بودند.

62 درصد جانباختگان کرونا در تهران زیر دیپلم بودند

وی با اشاره به سطح تحصیلات مبتلایان و فوت شدگان کرونا، افزود: 62درصد جانباختگان بیماری کرونا زیر دیپلم بودند. البته پزشکان با تحصیلات تخصصی نیز به دلیل کرونا فوت کرده اند. 82درصد مبتلایان به کرونا متاهل بودند و در جانباختگان 75درصد متاهل بودند. بیشتر مطالعه این تحقیقات روی مبتلایان به کرونا بود و جمعیت سالم را دربرنگرفته است. 56درصد بیماران کرونا بعد از ترخیص از بیمارستان تردد برون شهری داشتند. فقط 4درصد مبتلایان کرونا پس از ترخیص از بیمارستان در منزل مانده اند. به مراکز آمارها نشان می دهد که مداخلات ما باید بیشتر اجتماعی باشد. حالا پس از 8-9 ماه که از شیوع کرونا می گذرد، این موضوع مورد توجه قرار گرفته است.

ممنوعیت تردد کرونایی ها در شهر

رئیس کمیته سلامت شورای شهر تهران اظهار کرد: مراکز بهداشت فقط با 37درصد از مجموع بیمارانی که به کرونا مبتلا شدند (فوت شدگان و بستری در بیمارستان) بعد از ترخیص تماس گرفته اند. تقریبا نزدیک به 70درصد بیماران رها بودند. اما در طرحی که شهرداری با بودجه خود (به جز آزمایشات و مسائل درمانی و پزشکی) همراه وزارت بهداشت اجرایی کرده اند، پیگیری خانواده و اطرافیان اوست. کد ملی بیماران کرونایی ثبت و از تردد او در سطح شهر و به ویژه در سفرهای برون شهری جلوگیری می شود.

ابتلا در اتوبوس و تاکسی معادل 2.1 درصد است

ناهید خداکرمی با اشاره به الزام استفاده از کارت ملی در ناوگان حمل و نقل عمومی، تاکید کرد: این موضوع ضروری و درست نبود. هیچ ضرورتی ندارد چون مترو و اتوبوس نه تنها در تهران بلکه در همه کشورها مترو و اتوبوس جای پرخطر نیست. در جهان نیز درصد ابتلا به کرونا در وسایل حمل و نقل عمومی زیر 3درصد است. در مطالعات ما نیز ابتلا در اتوبوس و تاکسی در تهران معادل 2.1 درصد و در مترو 2.5درصد است. بنابراین باید به مراکزی توجه بیشتری شود که سربسته هستند. مهمانی های خانوادگی بیشترین ابتلا را در پی داشته است. نزدیک به شب یلدا هستیم و آداب و رسوم حکم می کند در این شب همه فامیل دور هم جمع شوند اما امسال باید شب یلدا به صورت مجازی برگزار شود.

شب یلدا را مجازی برگزار کنیم

رئیس کمیته سلامت شورای شهر تهران افزود: ما باید یاد بگیریم که منطبق با زمان رفتار کنیم. شرایط کنونی ایجاب می کند که یک یلدای مجازی را برگزار کنیم. امیدوارم رسانه ها و صدا و سیما کمک کنند تا مردم در خانه خودشان این شب را بهتر برگزار کنند. البته رستوران ها و تالارها می توانند در مکان های باز شرایطی را فراهم کنند که مردم با فاصله زیاد بتوانند برنامه شب یلدا را برگزار کنند. ما نمی توانیم همه زندگی مان را تعطیل کنیم بلکه باید یاد بگیریم که چگونه در شرایط اپیدمی زندگی کنیم که از نظر روحی و روانی شهروندان آسیب نبینند.

لزوم تشدید ممنوعیت تردد خودروها در شب یلدا

ناهید خداکرمی با اشاره به ممنوعیت تردد خودروها از ساعت 21 تا 4 بامداد تاکید کرد: قطعا این طرح به کاهش ابتلای کرونا کمک کرد. تاثیر محدودیت ها ی نصف و نیمه ابتدای شیوع کرونا و محدودیت های دو هفته ای در آذرماه تاثیر خود را در کاهش ابتلا به کرونا نشان می دهد. توصیه من این است که ستاد ملی مبارزه با کرونا محدودیت های شب یلدا را بیشتر و شدیدتر کند و این محدودیت ها جدی تر پیگیری شود. با ممنوعیت تردد از ساعت 20-21 و اعمال جریمه می شود سلامتی شهروندان حفظ کرد. بعضی فکر می کنند اگر با اقوام یا دوست رفت و آمد کنند با مشکل روبرو نمی شوند. اگر یک نفر بدون علامت یا تازه به کرونا مبتلا شده باشد می تواند بقیه را مبتلا کند. بنابراین نرفتن به مهمانی را جدی بگیریم. می دانیم که شرایط بسیار سخت است و شهروندان از نظر روحی و روانی تحت فشار هستند، اما برای حفظ سلامتی آنها چاره ای وجود ندارد. 

منبع: رکنا-  پریسا هاشمی