ضعف دولت و گرانی غیر قانونی ویزیت پزشکان

با این که هنوز افزایش تعرفه‌های درمانی به مراکز درمانی ابلاغ نشده اما بسیاری از پزشکان خودسرانه اقدام به بالابردن حق ویزیت‌ها کرده‌اند.

روزنامه همشهری نوشت: «تعرفه‌های پزشکی هنوز افزایش پیدا نکرده اما برخی پزشکان از ابتدای سال ۱۰ تا ۳۰ درصد به ویزیت‌های خود اضافه‌ کرده‌اند؛ به‌ طوری‌ که به‌ گفته بیماران، ویزیت‌های ۶۰ تا ۷۰ هزار تومانی سال گذشته از ابتدای امسال به ۱۰۰ هزار تومان رسیده است.

هر چند که بر اساس مصوبه هیأت دولت، تعرفه‌های پزشکی در بخش دولتی به‌ طور متوسط ۱۹.۵درصد و در بخش خصوصی ۲۴درصد افزایش دارد اما هنوز به مراکز درمانی ابلاغ نشده و طبق قانون افزایش تعرفه‌ها فعلا غیر قانونی است.

ماجرای افزایش تعرفه‌های بخش درمان، چالش هر ساله نظام سلامت است. از یک سو مردم نگران گرانی‌ها هستند و از سوی دیگر، پزشکان و متخصصان، خواستار افزایش تعرفه‌ها. در این وضعیت هر سال هم پول بیشتری از جیب مردم می‌رود.

امسال اما وعده داده شده که افزایش تعرفه‌ها با حمایت قابل توجه بیمه‌ها همراه خواهد بود.

اما نکته اصلی اینجاست که بیمه‌ها در سال‌های گذشته حمایت مناسبی برای جبران خسارت‌های درمانی مردم نداشته‌اند؛ مسئله‌ای که در نظرسنجی روز سه‌شنبه ایسپا هم اعلام شده که بیش از ۵۰درصد مردم از خدمات درمانی بیمه‌ها رضایت ندارند.

سازمان تامین اجتماعی هم با پوشش ۴۳میلیون نفری بیشترین میزان نارضایتمندی را به‌ خود اختصاص داده و از مجموع بیمه‌شده‌های این سازمان ۵۲درصد، خدمات ارائه‌شده را مطلوب نمی‌دانند.

هزینه بیمه‌ها با تورم همخوان نیست

نارضایتی مردم از بیمه‌ها، یک اتفاق طبیعی در جهان است و همواره چالش میان بیمه‌گذار و بیمه‌گر وجود دارد. اما موضوع میزان این نارضایتی است.

این نکته‌ای است که سیدمحمدمهدی بهشتی‌نژاد، کارشناس بیمه، به آن اشاره می‌کند و به همشهری می‌گوید: «سازمان‌های بیمه خواهان پرداخت خسارت‌های حداقلی‌اند و در مقابل خسارت‌دیده‌ها حداکثر پوشش را می‌خواهند.

به همین دلیل وجود نارضایتی امری طبیعی است ولی این که در ایران ۵۰درصد مردم از پوشش بیمه‌ به‌ویژه بیمه‌های درمانی رضایت ندارند، به‌ دلیل خدماتی است که نمی‌تواند رضایت بیماران را در مواجهه با هزینه‌های گران درمانی جلب کند.

بیمه‌ها نمی‌توانند حق بیمه را بر اساس نرخ تورم افزایش دهند و همین مسئله باعث کاهش خدمات می‌شود.»

به‌ گفته بهشتی‌نژاد، سازمان‌های بیمه که موظف به ارائه خدمات بیمه‌ای ارزان هستند، همواره از دولت طلبکارند: «در بحث افزایش پوشش و خدمات بیمه‌ای از سوی این سازمان‌ها باید نگاه کلان داشت. اختصاص بودجه برای درمان‌های ارزان باید متناسب با هزینه‌ها باشد اما چنین چیزی را هم‌اکنون نداریم.

بودجه تعیین‌شده برای بیمه سلامت در دولت یازدهم صدمه زیادی به ساختار بیمه‌ و بودجه وارد کرد و هزینه‌های آن تامین نشد. این مسئله در کشوری مثل آمریکا هم رخ داد، در طرح اوباماکر (Obama Care) که یک طرح بیمه‌ای ارزان بود، دولت با هزینه‌های سرسام‌آوری مواجه شد.

در این‌ گونه طرح‌ها افزایش تعرفه‌ها و هزینه‌های پزشکی با بودجه‌ای که در نظر گرفته می‌شود تناسب ندارد و به کاهش کیفیت خدمات منجر می‌شود.»

او معتقد است که بیشترین خدمات درمانی در بیمه‌های تکمیلی وجود دارد؛ هر چند که سطح جمعیت تحت پوشش بیمه‌های تکمیلی هم زیاد نیست اما با افزایش تعرفه‌های پزشکی، ضریب خسارت در بیمه‌های تکمیلی هم افزایش پیدا می‌کند و این به نفع بیماران نیست.

مراکز درمانی حق افزایش تعرفه را ندارند

با این که هنوز افزایش تعرفه‌ها به‌ صورت قانونی به مراکز درمانی ابلاغ نشده اما گروهی از پزشکان، خودسرانه اقدام به افزایش تعرفه‌ها کرده‌اند. سعید معنوی، معاون دبیرخانه شورای‌ عالی بیمه سلامت، هم به ابلاغ‌نشدن تعرفه‌های جدید پزشکی اشاره می‌کند و می‌گوید تا زمان ابلاغ تعرفه‌های جدید، مراکز درمانی باید تعرفه‌های مصوب هیأت وزیران برای سال ۱۴۰۰ را از بیماران دریافت کنند.

معنوی البته این را هم اضافه می‌کند که امسال دولت، تصمیمات خوبی برای کاهش هزینه‌ها از جیب مردم گرفته و این وضعیت برای دهک‌های پایین و افراد تحت پوشش نهادهای حمایتی ملموس‌تر است: «بیمه‌شده‌های کمیته امداد و بهزیستی در مراجعه به مراکز درمانی، برای خدمات بستری در بخش دولتی به‌ صورت رایگان خدمات دریافت می‌کنند. همچنین افراد دهک یک تا سه که تحت پوشش هیچ نهاد حمایتی نیستند، به‌ صورت رایگان بیمه و حق بیمه آنها از طریق دولت تامین می‌شود و تحت پوشش سازمان بیمه سلامت خواهند رفت.»

معنوی همچنین از ثابت‌ماندن تعرفه‌ها در بخش سرپایی و بستری خبر می‌دهد با این توضیح که «امسال رشد تعرفه‌ها برای این افراد اتفاق نخواهد افتاد و برای بخش بستری به جای ۱۰درصد، پنج درصد و برای بخش سرپایی هم به جای ۳۰درصد، ۲۰درصد پرداخت خواهند کرد.

برای افرادی که می‌خواهند خودشان را در دهک چهار تا هشت بیمه کنند نیز برنامه جدی داریم، چون در سال‌های گذشته عمده حق بیمه را خود این افراد پرداخت می‌کردند اما در سال ۱۴۰۱ این پرداخت حق بیمه به‌ صورت پلکانی خواهد بود.

در دهک چهار، ۱۵درصد حق بیمه توسط خود افراد پرداخت می‌شود و برای دهک پنج تا هشت نیز پلکانی اضافه خواهد شد.»

این مسئول درباره خدمات به بیماران خاص و صعب‌العلاج و نادر مثل ای‌بی هم توضیح می‌دهد: «برای این افراد نیز صندوق خاصی تعریف شده و علاوه بر کمک به تامین داروها و اقلام مورد نیاز، خدمات تخصصی این گروه‌ها به‌ صورت رایگان ارائه شود. اینها مجموعه سیاست‌هایی است که برای مردم پیش‌بینی شده است تا هزینه از جیب آنها کاهش داشته باشد.»