کتاب زندگی نامه، خاطرات و عکس حکیم "حسن آقا حاتمی" طبیب سنتی بختیاری به قلم "کُهزاد حبیبی دهناشی" در آیینی رونمایی شد.

اهواز- حبیب خبر- کریمه کوثری: امروز با ورود به جامعه مدرن و تکنولوژی‌های روز و پیشروی به سوی دنیایی با فناوری های جدید علمی و بهره‌گیری از دنیای فناوری اطلاعات در امور، بیش‌از پیش نیاز به گسترش فرهنگ کتاب و کتاب‌خوانی در جوامع احساس می‌شود.

هرچند زندگی در دنیای امروز مجال و فرصت کمتری به افراد می‌دهد تا زمان بیشتری را پای میز مطالعه و خواندن کتاب صرف کنند و افراد بیشتر وقت خود را برای دریافت اطلاعات و کسب اطلاعات روزانه خود با مراجعه به سایت‌ها و وسایل دنیای مجازی و اینترنت می‌گذرانند اما بی‌شک هرچقدر هم تکنولوژی و فناوری‌های این‌چنینی در اختیار مردم قرار گیرد بازهم از اهمیت مطالعه و خواندن کتاب و مطالعه کاسته نخواهد شد.

ترویج فرهنگ کتاب و کتابخوانی به ویژه در کودکی و نوجوانی سبب فرهنگ سازی عمیق در هر جامعه ای می شود.

مطالعه کتاب هایی با موضوعات گوناگون و مبتنی بر فرهنگ هر جامعه- که برگرفته از قدمت تاریخی، فرهنگی و تمدن آن جامعه باشد- می تواند نقش بسیاری در شکل گیری هویت فرهنگی و اجتماعی افراد داشته و مانع گسترده ای در مسیر تهاجم فرهنگ های بیگانه بر شاکله شخصیت پذیری افراد و به تبع آن جامعه باشد.

شوربختانه قیمت بالای کتاب، نبود کتابخانه های عمومی در سطح شهر و هر منطقه، کم حوصلگی و بی حوصلگی والدین، جایگزین شدن وسایل الکترونیکی با جذابیت های کاذب، کم رنگ شدن دغدغه مسوولان فرهنگی و آموزشی نسبت به فرهنگ سازی های پرجاذبه( فقط محدود به مراسم نمادین) و بسیاری علل دیگر تاثیر گسترده ای در مهجور ماندن کتاب در میان خانواده ها و جامعه شده است.

چند صباحی است تقابل میان طب سنتی و طب مدرن در میان جوامع و به ویژه جامعه ما به یکی از مباحث روز پزشکی تبدیل شده است و طب سنتی که سال ها بود به علت ورود تکنولوژی های علمی جدید به دنیای پزشکی و معالجه و مداوای بیماران، کم‌رنگ و گاه به فراموشی سپرده شده بود، دوباره به عنوان روشی ریشه ای و اصولی در درمان بیماری ها و حتی شناخت و پیشگیری از آنها مجال حضور پیدا کرد.

اما با باز شدن دوباره پای طب سنتی به مباحث پزشکی، یک نوع جدال و کشمکش میان معتقدان و طرفداران هر دو علم به وجود آمد که سبب شد هر کدام با رجوع به سابقه و پیشینه خود با دلایل و مباحثی سعی در قانع کردن دیگری و در نهایت جامعه در بهره گیری بهینه از دستاوردهای خود داشته باشد.

امروزه آنچه قابل مشاهده است تمایل و توجه افراد به طب سنتی و استفاده از دستورالعمل ها و روش های معالجه و پیشگیری این طب در زندگی و مقابله با بیماری هاست که در دو سال اخیر و مواجه با ویروس کرونا به وفور قابل رویت بوده و هست که شاید یکی از دلایل آن استفاده این طب از روش هایی مطابق با اصول پایه ای تغذیه، مزاج شناسی و مباحثی است که برای افراد ملموس تر و قابل فهم تر است و افراد جامعه ای که هنوز به اندازه کافی از فرهنگ سنتی خود فاصله‌ نگرفته است، بیشتر و بهتر مباحث طب سنتی را می پذیرند؛ هر چند در برخی جوامع آسیایی مانند ژاپن نیز- که با سرعت پیشرفت علم مدرن روبه رو هستند- هنوز هم استفاده از طب سنتی جایگاه خاص خود را دارد.

* هیچ چیزی جای کتاب را در زندگی نمی گیرد

مدیر‌ تبلیغات اسلامی مسجدسلیمان در جمع خبرنگاران گفت: امروز جلسه ای به یاد یکی از افراد توانمند در حوزه پزشکی و طب سنتی در استان داشتیم. مرحوم حاج حسن آقا حاتمی با وجود محدودیت  امکانات و خزانه ای که از کتاب ها و فضای مطالعاتی آن زمان خالی بود توانست با بهره گیری از نبوغ ذاتی که خودش داشت و فضای خوبی که محیط زندگی به ایشان ارزانی کرده بود، برای کمک به درمان مردم بشتابد.

البته «امام صادق (ع) می فرمایند: العلم نور یقذفه الله فی قلب من یشآء» یعنی «علم نوری است که خدا در قلب هرکسی که دوست داشته باشد آن را جا می دهد» مرحوم توانست از همه امکانات آن زمان و محدودیت ها استفاده و یک کار بزرگی را انجام دهد.

حجت الاسلام والمسلمین علی قندعلی گفت: مردم بختیاری در زمان گذشته به اهل بیت عصمت و طهارت و خداوند متعال متمسک می شدند یا اینکه از طبیبان سنتی کمک می خواستند؛ این چیزی بود که آن ها در مبارزه با طبیعت می توانستند خود را از سختی ها و تنگناهای کوه های زاگرس در امان نگه دارند.

او درباره اهمیت کتابخوانی گفت: کتاب دریچه ذهن انسان به سوی آگاهی است و تنها دینی که معجزه آن کتاب بوده، اسلام است؛ هر دینی برای زنده کردن مردگان معجزه ای دارد، منتها شکوفایی ادیان در دین اسلام به دلیل وجود کتاب به عنوان اصلی ترین معجزه جاوید این است.

در این کتاب آسمانی ۷۸۰ بار واژه حکمت هم بیان شده و خداوند متعال فرمودند قرآن کتاب نور، حکمت، دانایی و نور مبین است؛ برای کسانی که ذهن مرده دارند، به هر حال مطالعه کتاب توصیه می شود.

مدیر‌ تبلیغات اسلامی مسجدسلیمان گفت: امروزه فضای مجازی گسترش پیدا کرده ولی هیچ چیزی جای کتاب را در زندگی نمی گیرد. امیدوارم با تمسک به کتاب الهی قرآن راه خود را بیش از پیش پیدا کنیم.

* میانگین زمان مطالعه هموطنان از میانگین جهانی خیلی پایین تر است

سپس عضو شورای شهر اهواز در سخنانی گفت: در وهله اول تشکر می کنم از بانیان و برگزار کنندگان این برنامه تجلیل از طبیب سنتی حاج ملا حسن آقا حاتمی و امیدوارم در آینده هم شاهد ترویج و توسعه چنین برنامه هایی برای همه چهره های شاخص و برجسته استان غنی خوزستان در همه حوزه ها به ویژه علمی، فرهنگی و هنری باشیم.

حجت اله زارع زاده در جمع خبرنگاران افزود: چهره های شاخصی در استان داریم که باید آن ها را شناسایی کنیم تا مادامی که در قید حیات هستند از آن ها تقدیر و به جامعه معرفی کنیم.

او وضعیت جامعه در حوزه کتاب و کتابخوانی را مناسب ندانست و گفت: هرچه جلوتر می رویم در می یابیم که میانگین زمان مطالعه هموطنان از میانگین جهانی خیلی پایین تر است. در عصر معاصر که به انفجار تکنولوژی و اینترنت معروف است، به تدریج انس و الفت مردم با مطالعه و مکتوبات کاهش پیدا کرده و این یکی از چالش های جدی عصر حاضر هست.

زارع زاده  گفت: در کمیسیون فرهنگی شورای شهر و معاونت فرهنگی و اجتماعی شورا با برنامه ریزی طرح های تشویقی در ترویج فرهنگ کتاب و کتابخوانی به ویژه برای کودکان، نوجوانان و جوانان در حیطه عمل با استفاده از ظرفیت خوب سراهای محله و فرهنگسراها اقدام می کنیم.

او با اشاره به اینکه فرهنگسراها مأمن بسیار مهمی برای تجمع مردمی هستند، ادامه داد: یکی از برنامه های پیش بینی شده در این دوره از شورای شهر تکمیل فرهنگسراهای نیمه تمام تا سال آینده است که آن ها را به ظرفیت خدمت رسانی به همشهریان اهوازی اضافه کنیم و برنامه های تشویق و ترویج کتاب و کتابخوانی در آن اجرا شود.

عضو شورای شهر اهواز با اشاره به تلاش شورای شهر اهواز در توسعه مجموعه برنامه های فرهنگی به ویژه ترویج فرهنگ کتابخوانی بیان کرد: تلاش داریم که همه پروژه های نیمه تمام را هرچه سریع تر به اتمام برسانیم تا بعد از تجهیز آنها مردم از این ظرفیت ها بیش از گذشته بهره مند شوند.

*حکیم حاج حسن آقا حاتمی پناهگاهی برای مردم آن زمان بود

نماینده مردم مسجدسلیمان، لالی، اندیکا و هفتکل در مجلس در آیین رونمایی از کتاب زندگینامه حکیم حاج حسن آقا حاتمی با اشاره شخصیت و منش این حکیم در کنار طبابت اش، گفت: در دورانی که بهداشت و درمان در مناطق بختیاری و نقاط دیگر کشور ضعیف بود یا وجود نداشت این حکیم به پناهگاهی برای مردم تبدیل شده بود و از سرتاسر کشور برای درمان نزد او می‌آمدند.

به گزارش حبیب خبر، علیرضا ورناصری جمعه ۱۷ دی‌ماه در آیین رونمایی از کتاب زندگی نامه حکیم حاج حسن آقا حاتمی طبیب سنتی ایل بختیاری با اشاره شخصیت بزرگ این طبیب بزرگ اظهار کرد: خصلت‌هایی که در وجود این شخص بیش از طبابت وی مورد توجه مردم بود شخصیت، منش و اخلاق پسندیده او بود.

او تاکید کرد: مراکز علمی باید این شخصیت و امثال آن را را شناسایی و درمورد آن‌ها تحقیق کنند. چنین شخصیت‌هایی با این کار‌ها تازه زنده می‌شوند چرا که وقتی نیستند مردم با مراجعه به علم و زندگینامه آن‌ها به نقش موثرشان در آن زمان پی می‌برند.

او با بیان اینکه نادید‌ه‌ها و نشنیده‌های چنین شخصیت‌هایی از جمله حکیم‌ حاج حسن آقا را باید به مردم نشان دهیم، اضافه کرد: در سرتاسر خوزستان مانند سایر نقاط کشور مملو از چنین شخصیت‌هایی است و باید در اطراف خود به دنبال چنین افرادی باشیم و تا در کنار ما هستند از علم و تجربیات آن‌ها استفاده کنیم.

*حکیم حاج حسن آقا تا ساعت‌های پایانی زندگی خود به مردم خدمت می‌کرد

در ادامه این آیین نوه حاج حسن آقا خاتمی گفت: حکیم‌ حاج حسن آقا حاتمی از دوران نوجوانی تا ساعت‌های پایانی عمر خود به مردم خدمت می‌کرد به طوری که در لحظات مرگ نیز پذیرای دو بیمار بود چرا که عقیده داشت هیچ فردی نباید از خانه وی ناامید برود.

به گزارش حبیب خبر، غلام حاتمی در آیین رونمایی از کتاب زندگینامه حکیم حاج حسن آقا اظهار کرد: حکیم حاج حسن آقا حاتمی از دوران نوجوانی تا روز آخر عمر خود به مردم خدمت می‌کرد.

این پیشکسوت فرهنگی افزود: این حکیم بزرگ در ساعت‌های پایانی زندگی خود نیز دو بیمار مراجعه کننده داشت که حاج حسن آقا با متوجه شدن این موضوع به اطرافیان خود گفت که آن‌ها را به داخل دعوت کنید که نا امید خانه مرا ترک نکنند و حتی در آخرین ساعات عمر خود نسخه‌ای برای درمان آن دو بیمار تجویز کرد.

حاتمی گفت: حکیم حاج حسن آقا همواره پذیرای بیمارانی از سراسر کشور بود و علاوه بر درمان خانواده وی نیز از بیماران پذیرایی می‌کرد و همین خصلت‌ها و بزرگ منشی وی بود که شخصیت اش در میان عموم مردم محبوب بود.

*ثبت زندگی و علم حکیم حاج حسن آقا شروع ثبت زندگی شخصیت‌های بزرگ دیگر باشد

عضو هیات مدیره انجمن طب سنتی خوزستان در آیین رونمایی از کتاب زندگینامه حکیم حاج حسن آقا حاتمی با تاکید بر ثبت تاریخ و علوم شفاهی به ویژه روش‌های طب سنتی گفت: ثبت زندگی نامه و علم طبی حکیم حاج حسن آقا حاتمی باید شروع کار باشد و زندگی چنین شخصیت‌هایی که در اطراف ما وجود دارند را به صورت شفاهی و کتبی به ثبت برسانیم.

به گزارش حبیب خبر، یعقوب زلکی قربان پور در آیین رونمایی از کتاب زندگی نامه حکیم حاج حسن آقا حاتمی- که جمعه ۱۷ دی‌ماه برگزار شد- اظهار کرد: در بحث خوزستان شناسی، ثبت طبابت‌های سنتی و ثبت تاریخ هنوز اقدام منسجمی انجام نشده است.

او افزود: از طبابت‌ها و اتفاقات طب سنتی که در مسجدسلیمان، مناطق بختیاری نشین و خوزستان انجام می شد چیزی جز تاریخ شفاهی نمانده و دست ما از مکتوبات خالی بوده و باید سعی کنیم با پژوهش و کارهای تحقیقاتی نسبت به ثبت آن‌ها اقدام کنیم.

عضو هیات مدیره انجمن طب سنتی خوزستان با اشاره به ضعیف بودن منابع تاریخی ایران در تمام حوزه‌ها و ثبت آن‌ها توسط کشورهای دیگر، گفت: باید این علم‌ها یه ویژه طب سنتی را ثبت کنیم و به جای لعنت فرستادن به تاریکی شمعی روشن کنیم تا آیندگان از این علوم انصحاری استفاده کنند.

او ادامه داد: در زمان‌های گذشته علم و طب سنتی و استفاده از گیاهان دارویی به حدی رواج داشت که هیچ استانی و شهری در کشور برای طبابت به استان دیگری جز در موارد خاص نیاز نداشت.

زلکی با اشاره به ذکر نام حکیم حاج حسن آقا حاتمی در کتاب محققان آمریکایی به عنوان یک طبیب سنتی زبده و ماهر، اضافه کرد: بسیاری حاج حسن آقا حاتمی را به عنوان یک درمانگر می شناسند ولی شخصیت غیر طب سنتی وی نیز در میان مردم شهره و مورد پسند بود.

او یادآور شد: در خوزستان طبیب‌های سنتی دیگری نیز وجود داشت که هرکدام شیوه و روش خاص خود را در درمان داشتند و این وظیفه ما است که روش‌های درمان آن‌ها را ثبت کنیم تا در آینده نیز بتوان از آن استفاده کرد چرا که هنوز بعضی از این روش‌ها کارساز و حتی می‌تواند توسط پزشکان مورد استفاده قرار بگیرد.

زلکی در پایان گفت: ثبت زندگی نامه حکیم حاج حسن آقا حاتمی باید شروع کار باشد و از این پس باید زندگی و علوم چنین شخصیت‌هایی را که در اطراف زندگی ما نیز وجود دارند را به صورت شفاهی و کتبی به ثبت برسانیم.

 * حبیبی دهناشی: نیازمندان را رایگان درمان می کرد

در ادامه این آیین، ضمن سخنرانی درباره ویژگی‌های حکیم حاذق بختیاری، بر توجه به چنین شخصیت‌هایی تاکید شد.

به گزارش حبیب خبر، "کُهزاد حبیبی دهناشی" شامگاه جمعه ۱۷ دی‌ماه جاری در آیین رونمایی از کتاب خود به نام طبیب بزرگ بختیاری حکیم حاج حسن آقا حاتمی اظهار کرد: از ویژگی‌های حاج حسن آقا این بود که از یاد خدا دور نمی شد و نگاهش به بیمار نگاه درآمدزایی نبود و نیازمندان را رایگان درمان می‌کرد.

او افزود: خیلی از بیمارانی که از طب مدرن قطع امید می‌کردند نزد حکیم حاج حسن آقا حاتمی می‌آمدند و درمان می شدند.

همچنین "مراد حسینی" یکی از شخصیت‌های فرهنگی علمی استان نیز در آیین رونمایی این کتاب، علم حکیم حاج حسن آقا را موهبت الهی در کنار دانش اکتسابی- که با ریاضت به دست آمد- دانست و گفت: حاج حسن آقا بدون داشتن استاد و سواد نوشتن و خواندن، دیدگاه خاص و نکته سنجی نسبت به مسایل پزشکی و طب سنتی داشت.

او افزود: این حکیم حاذق با خدای خود عهد کرده بود که دانش خود را رایگان در اختیار مردم قرار دهد و مهربانی و دلسوزی اون نیز بر همگان ثابت و اخلاق طبابت و پزشکی آن معروف بود.

حسینی اضافه کرد: خانواده و همسر حکیم حاج حسن آقا همواره از بیمارانی که از راه دور می‌آمدند پذیرایی می‌کرد و باید از همسر مرحوم نیز تقدیر کرد.

*کرم‌نیا: خیابان و یک مرکز طب سنتی به نام حکیم حاتمی ثبت شود

یک نویسنده مطرح خوزستانی نیز در این آیین گفت: حکیم حاج حسن آقا حاتمی از گیاهان ارتفاعات زاگرس استفاده می‌کرد و درمان تمام بیماری‌ها را در طبیعت جست‌وجو می‌کرد.

"محمد رضا کرم نیا" افزود: حکیم حسن آقا در گذشته در نبود دکتر طب سنتی همواره جایگاه ویژه‌ای در منطقه داشت و این وظیفه ما پژوهشگران است که آن را به ایران معرفی کنیم.

کرم نیا گفت: پیشنهاد می‌شود به پاس زحمات این حکیم فرزانه نخستین مرکز طب سنتی خوزستان به نام وی ثبت و خیابانی نیز به نامش نامگذاری شود تا خدمات وی به جامعه فراموش نشود.

گفتنی است: رونمایی این کتاب به همت انجمن حامیان نام آوران مهریاد خوزستان و با حضور علی مدد هاشم پور از اعضای شورای شهر اهواز و جمعی از پژوهشگران و هنرمندان استان روز جمعه ۱۷ دی‌ماه در سالن اجتماعات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان خوزستان برگزار شد