مهرماه در راه است و مدارس در تکاپوی فعالیت دوباره خود. در این نزدیک به دو سالی که کرونا میهمان ناخوانده دنیا شده است، مدارس و دیگر مراکز آموزشی نیز از گزند این ویروس منحوس در امان نمانده‌اند و با وقفه‌ای طولانی در آموزش به شیوه حضوری، آسیبی جدی به روند آموزش و تربیت دانش آموزان وارد آمده است.

هرچند که با تلاش زیاد معلمان و کادر آموزشی مدارس و همراهی قریب به اتفاق خانواده‌ها و علی‌رغم آماده نبودن بسترهای لازم و نبودن امکانات و آشنایی خانواده‌ها و بعضا برخی معلمان با نحوه آموزش غیرحضوری، آموزش و تربیت دانش‌آموزان در این یک سال و نیم اخیر، نه تنها متوقف نشد بلکه حتی آموزش غیرحضوری توانست نمره قابل قبولی را بگیرد، هرچند با ضعف های زیادی نیز همراه بود.

دوگانه بازگشایی مدارس در شرایط کرونا

مهرماه پیش‌رو و دوگانه‌ی بازگشایی حضوری مدارس یا ادامه آموزش به شیوه غیرحضوری، همچنان مسئله روز جامعه است؛ مسئله ای که قریب به ۲۰ میلیون دانش آموز و خانواده‌هایشان را درگیر خود کرده است.

«محمد جواد عابدی اردکانی» مدیر یک آموزشگاه دولتی در اردکان یزد در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا می‌گوید: اپیدمی کرونا همچنان پابرجاست و واکسینه نشدن دو سوم جمعیت نیز مزید بر علت شده تا در مهر ۱۴۰۰ نیز همانند مهر سال گذشته بازگشایی مدارس با اما و اگرهای زیادی روبرو باشد.

وی تاکید می‌کند: اگر چه حضور 100 درصدی دانش‌آموزان در این شرایط همه‌گیری کرونا در مدارس ممکن است با خطر همراه باشد اما طولانی شدن زمان دور بودن دانش‌آموزان از محیط مدرسه نیز آسیب‌های جدی به دنبال خواهد داشت که باید برای آن چاره‌ای اندیشید.‌

عابدی تصریح می‌کند: اگر همچنان آموزش حضوری تعطیل باشد و به آموزش‌های نصفه و نیمه غیرحضوری دلخوش کنیم، نه تنها کیفیت آموزشی را از دست خواهیم داد بلکه آسیب‌های جدی در حوزه روانی، اخلاقی و رشد اجتماعی دانش‌آموزان، آنها را تهدید خواهد کرد.

هشدار بهداشت جهانی در مورد تداوم آموزش‌های غیرحضوری

این فعال اجتماعی معتقد است که مهم بودن سلامت روان و رشد مطلوب دانش‌آموزان در همه ابعاد آموزشی و پرورشی و تربیتی تا آن اندازه اهمیت دارد که سازمان بهداشت جهانی نیز بر ادامه روند آموزش‍ های غیرحضوری و مجازی در مدارس هشدار داده و خواستار بازگشایی هرچه سریعتر مدارس شده است. 

وی با رد این موضوع که تنها کارکرد مدرسه، آموزش مبانی علمی است که بتوان از طریق آموزش‌های آنلاین و غیرحضوری آن را پوشش داد، اضافه می‌کند: مدرسه، جایی است برای رشد شخصیت دانش‌آموزان و محلی است برای آموزش‌های مفاهیم اخلاقی و تربیتی که ایجاد مهارت‌هایی نظیر مهارت در برقراری ارتباط سالم و سازنده، رشد مهارت‌های اجتماعی دانش آموزان، جلوگیری از بروز افسردگی‌های دوره نوجوانی، یادگیری اصول زندگی اجتماعی و در حوزه سلامت جسم نیز جلوگیری از چاقی و تنبلی‌های مفرط و نظم‌دهی به ساعات خواب و فعالیت دانش‌آموزان از جمله کارکردهای مدارس در حوزه پرورشی و تربیتی است.

دانش آموزان خانواده‌های شاغل در معرض خطرات بیشتر

عابدی با اشاره به این که آموزش‌های مجازی و غیرحضوری ممکن است باعث تنها ماندن دانش‌آموزان نوجوان در خانه‌ای شود که والدین شاغل دارد و همین مسئله خود منشأ بسیاری از آسیب‌های اخلاقی برای حال و آینده دانش‌آموزان خواهد شد، تاکید می‌کند: با آنچه گفته شد ضرورت بازگشایی مدارس حتی در شرایط خاص کرونایی حاکم بر جامعه ما بیش از همیشه احساس می‌شود.

وی در این باره تاکید می‌کند: از سویی هم والدین عزیز باید خود مهارت زندگی در شرایط حاد کرونایی دارا باشند و هم به فرزندان شان آن را آموزش دهند تا شرایط حضور دانش‌آموزان در مدارس علی‌رغم همه‌گیری کرونا تحت پروتکل‌های بهداشتی فراهم شود. 

این مدیر مدرسه ادامه می‌دهد: از طرف دیگر مسئولان بهداشت و درمان و آموزش و پرورش نیز باید هرچه زودتر وهر چه بهتر تمهیدات لازم برای بازگشایی مدارس در شرایط ویژه کرونایی را فراهم کنند تا بیش از این دانش‌آموزان از مدارس دور نمانند چرا که که نه به صلاح دانش آموزان و نه به صلاح جامعه است.

بازگشایی مدارس کار اشتباهی است

البته نظرات در این خصوص متفاوت است به طوری که «حسن فتاحی» مدیر مدرسه دولتی و تاریخی فردوسی اردکان در این‌ رابطه در گفت‌وگو با ایسنا نظر دیگری دارد و اظهار می‌کند: تا زمانی که واکسیناسیون دانش‌آموزان به ویژه دانش‌آموزان با بیماری خاص و والدین آنها صورت نگیرد و زمینه برای حضور معلمان و دانش‌آموزان با اطمینان خاطر انجام نپذیرد، بازگشایی مدارس کار اشتباهی است.

وی بازگشایی مدارس را منوط به پایان واکسیناسیون عمومی اعلام و اضافه می‌کند: البته از هفته گذشته برخی از مدارس شروع به کار کرده‌اند که مطمئناً عواقبی خواهد داشت اما هنوز هیچ بخشنامه یا دستورالعمل رسمی برای بازگشایی به ما ابلاغ نشده و ما همچنان بلاتکلیفیم.

فتاحی مبنای شروع سال تحصیلی را غیر حضوری عنوان می‌کند و می‌گوید: در قالب طرح جهادی نیز معلمان جهادی به کمک مدارس دولتی در مناطق محروم آمده‌اند و برخی از این مدارس با تشکیل ۳۰ درصد ظرفیت از هفته گذشته شروع به فعالیت کرده‌اند اما در حال حاضر غیرحضوری بودن آموزش بهترین راهکار برای جلوگیری از شیوع بیش از پیش، این بیماری افسارگریخته است.

زود واکسینه کنید، بعد مدارس را بازکنید

با تمام این اوصاف، دغدغه‌ی خانواده‌ها به لحاظ حفظ سلامت فرزندانشان همراه با بازنماندن از تحصیل مطلوب همچنان برقرار و ادارمه این روند برای آنها نگرانی‌هایی را به وجود آورده است.

به عنوان نمونه «زهراشرف‌الدینی» مادر یک دانش‌آموزان اردکانی در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا ضمن اشاره به اهمیت تشکیل کلاس‌های حضوری برای دانش‌آموزان، می‌گوید: طی دو سال گذشته، مادران و معلمان سختی‌های بیشماری را برای آموزش دانش‌آموزان متحمل شده‌اند و خودم نیز با وجود داشتن یک نوزاد، در کنار پسر ۹ ساله‌ام شرایط سختی را در سال تحصیلی گذشته جهت آموزش و ادامه تحصیل فرزندم تجربه کردم.

وی عنوان می‌کند: در دو هفته گذشته از سوی مدرسه فرزندم کلاس‌های دوره دروس سال گذشته شروع شده که واقعاً برای من این اتفاق هم کمک بزرگی بود و در همین مدت شاهد ارتقای آموزش پسرم نسبت به سال گذشته که به تنهایی باید آموزش‌ او را مدیریت می‌کردم، هستم.

مادر این دانش‌آموز اردکانی خاطرنشان می‌کند: مسلماً دغدغه بی‌شماری برای حفظ سلامت فرزندان‌مان در زمان تحصیل دوران کرونایی وجود دارد اما ابتدا باید مسئولان به فکر سرعت گرفتن واکسیناسیون عمومی و در کنار آن فراهم کردن شرایط تحصیل حضوری با اتخاذ راهکاری کارآمد نه سوری باشند، تا خانوداه ها که دغدغه تحصیل فرزندان‌شان‌، این روزهای سخت کرونایی را برایشان دوچندان سخت کرده با خیالی آسوده‌تر به برنامه‌ریزی تحصیلی آنان بپردازند.

ابتلای یک معلم و تمام دانش‌آموزانش به کرونا

«فاطمه فتوحی» مادر دانش‌آموزان دیگری که معلم یک آموزشگاه دولتی نیز هست، با ابراز گلایه از بی‌برنامگی کشور برای آغاز به‌ کار مدارس می‌گوید: واقعا متاسفم که یک عزم جدی برای مدیریت بخش آموزش کشور در شرایط سخت کرونایی‌ وجود ندارد.

وی تصریح می‌کند: چرا که این روزها همه‌ی خانه‌هایی که بچه مدرسه‌ای در آن حضور دارد، پر استرس است و حتی دیروز از همشهریان شنیدم در هفته گذشته که برخی مدارس شروع به کار کرده‌اند، معلم یک مدرسه کرونا داشته و حتی مطلع از بیماری خود نبوده و باعث انتقال به تمامی دانش آموزان کلاسش شده است.

به نظر می‌رسد دغدغه‌ی خانواده‌ها در مورد تحصیل فرزندانشان که با شیوع کرونا نیز چند برابر شده، در بلاتکلیفی مسئولان و متولیان نظام آموزشی و بهداشت کشور از پیش‌بینی آینده این بیماری منحوس که هر روز چهره‌ی جدیدی از خود نمایان می‌کند، همچنان برقرار خواهد بود و باید منتظر روزهای آتی باشیم تا ببنیم که تصمیم‌گیران کلان کشور برای این حوزه چه سیاستی را لحاظ خواهند کرد.