شعر، در تلاش پاسخ گویی به چراهای اساسی انسان است

قاسم آهنین‌جان شاعر معاصر:

شعر، در تلاش پاسخ گویی به چراهای اساسی انسان است

قاسم آهنین‌جان شعر را یکی از اساسی‌ترین هنرهای جهان و ایران دانست و گفت: شعر اصلی‌ترین هنر به لحاظ قدمت، کمیت مخاطب و تاثیرگذاری است.

این شاعر در گفت‌وگو با ایسنا گفت: وقتی می‌خواهند به یک نمایشنامه‌نویس اعتباری بیشتر بدهند، می‌گویند این نمایشنامه‌نویس شاعر بوده است. مانند شکسپیر که این موضوع نشان دهنده آن است که هنرمندی اگر در رشته‌های دیگر هم تخصص داشته باشد اما تمایل دارد به شاعری منصوب شود.

وی ادامه داد: بزرگ ترین مشاهیر ایران در علم، فلسفه و فقاهت وقتی به درجه اعلایی می‌رسند با آغاز کار اصلی خود، شروع به شعر گفتن هم می‌کنند. مانند ملاصدرا، حاج ملاهادی سبزواری، علامه طباطبایی، امام خمینی (ره) و... که این نشان دهنده این است که شعر یک دغدغه اساسی برای کسانی است که تخصص‌های دیگری را هم دارند.

شاعر «ذکر خواب‌های بلوط» خاطرنشان‌کرد: از آنجایی که‌ شعر در واقع عالم یا جهانی از معنویت است همه به آن نیاز دارند، یکی نیاز به مخاطب شعر بودن را دارد و دیگری نیاز به اینکه گوینده و شنونده شعر باشد. پس به این نتیجه می‌رسیم که شعر ملی‌ترین، انسانی‌ترین و کهن‌ترین هنر ما ایرانیان به صرف بالندگی و جواب‌هایی است که شعر سعی می‌کند به چراهای اساسی انسان پاسخ بدهد.

وی با اشاره به جایگاه شعر ایران در جهان اظهار کرد: ایران اولین جایگاه را در شعر جهان دارد. این صحبت را بر اساس واقعیت گفتم و از سر تعصب یا اغراق نیست. شیراز به عنوان دومین پایتخت شعر جهان توسط یونسکو انتخاب شده است ولی من این مورد را قبول ندارم و اگر قرار است پایتخت مشخص کنند شیراز اولین پایتخت شعر جهان است، به گواهی اینکه بزرگترین اندیشمندان و شاعران جهان ابراز ارادت به آستان شعر حافظ، سعدی و فردوسی می‌کنند. نمونه آن گوته است که خود بزرگترین شاعر آلمان و اروپا است ولی آن قدر عاشق شعر حافظ است که کتابی به نام دیوان شرقی به نگارش درآورده که تمام شعرها را تحت تاثیر غزلیات حافظ سروده و آن را تقدیم به حافظ می‌کند؛ فیلسوف غرب نیچه نیز یکی از ستایشگران شعر حافظ است و هر کدام از این افراد که نام برده شد پایه و اساس یک فرهنگ در جهان هستند و به شعر جهان ابراز ارادت کرده‌اند.

این شاعر افزود: فردوسی جهان اندیشه، هنر و ادبیات را تسخیر کرده و بدین معنا است که شاعران ما از مرزها فراتر رفتند و شعر ایرانی حرف اول و آخر را در جهان می‌زند؛ آسمان شعر ایران از قدیم تا معاصر بسیار پرستاره است و نه تنها در هیچ کدام از قرن‌ها تهی از شاعر نبوده بلکه شاعرانی درجه یک داشته‌ایم. در دوران بعد از مشروطه دوران ترانه با حضور عارف قزوینی و شیدا اصفهانی به شکل رسمی با مضمون‌های عاشقانه آغاز می‌شود.

آهنین‌جان همچنین به شعر نیمایی اشاره کرد و گفت: نیما در واقع انقلابی عظیم در شعر ایران ایجاد کرد و این انقلاب هدفش نفی و رد کردن شعر قدیم نیست بلکه یک پیشنهادهایی برای دگرگون سرودن است. با به وجود آمدن شعر نیمایی تا امروز دو شیوه شعر داریم که یکی شعر نو که بنیانگذار آن نیما یوشیج است و دومی به روش حافظ و قدیم است.

شاعر «کودکی‌‏‌ها در شب سقاخانه» یادآوری کرد: ما در جایی زندگی می‌کنیم که شعرمان متنوع از لحاظ شکل و قالب است و اشعار ما در هر زمینه و موضوعی همچون شعر عاشقانه، اجتماعی، آیینی و... است.

وی درباره شعر دفاع مقدس و شعر خوزستان بیان کرد: از جنگ تحمیلی و از دل دفاع مقدس شعرهایی بیرون می‌آید که در مورد آن کارهای بسیاری شده ولی هرگز نمی‌توانیم ادعا کنیم کار را انجام و به اتمام رسانده‌ایم. تا روزی که زنده هستیم در باب جانفشانی و وطن‌پرستی و دفاع از ارزش‌های انسانی باید شعر بگوییم. شعر خوزستان جدا از ایران نیست و من معتقد هستم شعر خوزستان حداقل در ۵۰ سال اخیر یکی از موثرترین شعرها در ایران بوده است.

آهنین‌جان اضافه کرد: خوزستان در زمینه آثار کلاسیک نسبت به خراسان و مانند قدیم زیاد فعال نیست؛ از سبک کلاسیک در میان شاعران خوزستانی قدیم می‌توان از دعبل خزاعی نام برد، اما امروز به نظر من شاعران کلاسیک نداریم اما در زمینه شعر نو و مدرن، خوزستان برترین در ایران است.